Mavzu: Eritmalar. Eritmalarning konsentratsiyasini ifodalash usullariga doir misol va masalalar. 1-misol

Mavzu: Eritmalar.Eritmalarning konsentratsiyasini ifodalash usullariga doir misol va masalalar.


1-misol. Suvsiz sirka kislota tayyorlash uchun 91% li 400 g sirka kislota eritmasida qancha miqdorda (g) sirka angidrid eritilishi kerak?
Yechish:
1) Eritma tarkibidagi suv miqdorini (g) hisoblaymiz;
m(CH₃COOH)=400×91%=364 g bundan m(H₂O)=400-364=36 g
2) Eritma tarkibidagi suvni qancha angidrid bilan reaksiyaga kirishishini aniqlaymiz;
(CH₃CO)₂O+H₂O→2CH₃COOH
102 18
x 36 x=204 g
2-misol. Kalsiydigidroortofosfat bilan kalsiygidrofosfat miqdorlari nisbati qanday bo’lganda, ulardan tayyorlangan aralashmadagi kalsiyning massa ulushi 20% bo’ladi?
A) 1,82 V) 1,79 S) 1,93 D) 1,87 E) 1,76
Yechish: Bundaymasalalar diagonal usuli bo’yicha ishlanadi.
1) Kalsiydigidroortofosfat hamda kalsiygidrofosfat tarkibidagi kalsiyning foiz miqdorlarini aniqlaymi;

2) Aralashtirish qonuniga ko’ra;

3) Aralashtirish qonuniga muvofiq, Ca(H₂PO₄)₂ ning 9,41 g bilan, CaHPO₄ ning 2,91 g o’zaro aralashtirilsa, aralashma tarkibidagi Sa ning foiz miqdori 20% ga etadi. Masala shartida miqdorlari nisbati so’ralgani uchun;

3-masala. Natriykarbonatning 20% li 500 g eritmasiga necha gramm CaCl_2•6H₂O qo’shilsa, natriykarbonatning massa ulushi 12% ga teng bo’ladi?
Yechish: 1) Reaksiya tenglamasi tuzamiz;
Na₂CO₃ + CaCl₂·6H₂O = CaCO₃ + 2NaCl + H₂O
106 219 100
2) Tenglama tuzamiz;
bunda x=0,33256 g
m(CaCl₂·6H₂O)=219×0,33256=72,83≈73 g
4-masala. HNO₃ ning 0,5M li eritmasidan 750 ml tayyorlash uchun uning 2M li eritmasidan qancha hajm (ml) talab etiladi.
Yechish;1) V₁·N₁ = V₂·N₂ fоrmulaga binоan V₁ = 750 ml, N₁ = 05 ml, N₂ = 0,5M li.
ml.
Javоb: eritma hajmi 187,5 ml