Mavzu: Ijtimoiy tarmoqlar va ulardan ish va o‘quv jarayonida samarali foydalanish usullari Reja
Yüklə 163,95 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
Internet Explorer Opera chrome Mozilla Firefox 1. http://www.xtxmom.bimm.uz - ХTХQTMOH Markazlar platformasi 2. http://www.giu.uz – Toshkent shahar ХTХQTMOH Markazi veb sayti 3. http://www.uzedu.uz – O`zbekiston Respublikasi Хalq ta`limi vazirligi veb sayti 4. http://www.eduportal.uz – O`zbekiston Respublikasi Хalq ta`limi vazirligi axborot ta`lim portali 5. http://www.lex.uz- O`zbekiston normativ xuquqiy bazalar veb sayti 6. http://www.google.uz – qidiruv sayti 7. http://www.natlib.uz –O`zbekiston Respublikasi A.Navoiy nomidagi milliy kutubxona veb sayti. 8. http://www . rtm.uz – Respublika ta`lim markazi veb sayti 9. http://www.ziyonet.uz – ta`lim portali 10. http://www.pedagog.uz – TDPU kutubxonasi veb sayti 11. http://www.kitob.uz – elektron kutubxona veb sayti 12. http://www.uz- milliy qidiruv sayti 13. http://www.e-school.for.uz- umumiy o`rta ta`lim maktablari masofaviy ta`lim tizimi uchun elektron o`quv uslubiy majmualar veb sayti. 14. http://www.ikids.uz –boshlang`ich ta`lim tizimi uchun elektron o`quv resurslar majmui. 15. http://www.utube . uz - Video ta`lim portali 16. http://www.intuit .ru - Masofaviy ta`lim kursi. – xalq ta`lim vazirligining axborot ta`lim portali. Bu portalda o`qituvchilar o`zlarining fanlariga tegishli axborotlarni va multimedia materiallarini olishlari mumkun. http://www .uzedu.uz – xalq ta`lim vazirligining veb sayti. Bu saytda o`qituvchilar o`zlarining fanlariga tegishli normativ xujjatlarni va boshqa ma`lumotlarni olishlari mumkun. Brauzerda www.referat.uz saytida ma`lumot qirish qanday bo`lishligini ko`rib chiqaylik. Dasturni ishga tushuramiz va ochilgan oynada manzil maydoniga www.referat.uz so`zini yozib enter tugmasini bosamiz va natijada www.referat.uz sayti bosh sahifasi ochiladi. Saytdan ma`lumot topish uchun “qidirish” maydoniga qidirishimiz kerak bo`lgan ma`lumot kalit so`zini yozamiz. Misol uchun, bizga informatika fanidan testlar to`plami kerak, u holda “qidirish” maydoniga “informatika” so`zini yoziladi qidirish tugmasini bosamiz. Natijada bizga kalit so`zi bo`yicha topilgan ma`lumotlar ko`rsatiladi. Izlab topilgan ma’lumotni quyidagicha ko’chirib olish mumkin. Zagruzki oynasida ma`lumot ko`chirilib bo`lgan yoki bo`lmaganligi va ma`lumot nomi, hajmi, vaqti va ko`chirilgan vaqtdagi ko`chirish tezligi haqidagi xabar beriladi. Masofaviy ta’lim Masofaviy ta’limda qo’llaniladigan axborot va telekommunikatsiya texnologiyalar bilan tanishish, o’rganish va kerakli texnikaviy imkoniyatlarga ega bo’lgan kompyuter va dasturiy majmuani yaratish bo’yicha ishlar. Masofaviy ta’lim uchun o’quv uslubiy materiallarini yaratishga oid ishlar. Masofaviy ta’limda qo’llaniladigan o’quv materiallari texnologiyasini o’rganish va uni joriy qilish bo’yicha ishlar. Qurilayotgan jamiyat XXI asrda axborot jamiyatiga aylanib borishi kerak. Bu yo’lda axborot savodxonlik targ’iboti iqtisodiy va huquqiy savodxonlikni o’zida qamragan holda ma’naviy jamiyatimiz kishilari orasida keng yoyiladi. Bunda interaktiv ta’lim kuchga kiradi va binobarin, mazkur ta’limning pedagogikasi shakllanadi. Interaktiv ta’lim o’qitishning, muloqotning distant uslubida, qolaversa, bu usulni amalga oshiruvchi bir qancha interaktiv (audio, video, elektron anjumanlar, tele va ovoz kommunikatsiyalari, yerning sun’iy yo’ldoshlari orqali o’zaro aloqa va b.) va nointeraktiv texnologiyalar vositasida olib boriladi. Kelajakda umumrivojlanishning yetakchi jabhalaridan bo’lib qoluvchi interaktiv masofaviy ta’limning ommaviylashishida Internet «on-line» ning roli, telekommunikatsiyalarning o’rni, barcha insonlarning Internetga barobar ochiq tashrif eta olishi uchun ajoyib yo’lak WWW (Web) texnologiyasini yaratgan olim Tim Berners Lining xizmati beqiyosdir. Dunyoda interaktiv ta’limning ko’plab bazalari vujudga kelayapti, jumladan, Britaniya Ochiq Universitetiga qarashli masofaviy ta’lim Umumjahon markazining ma’lumotlar bazasini misol qilib keltirish mumkin. Distant uslubida o’qitishning Xalqaro Kengashi faoliyat ko’rsatyapti, «E-Learning» — masofaviy ta’lim olayotgan tinglovchilarning soni kun sayin ortib borayapti. Masofadan turib o’qitish uslubining tafsiloti, uning ta’limdagi ijodiylik, mustaqil o’rganish imkoniyati, ilm olish uchun vaqtni taqsimlashdagi erkinlik kabi ko’plab afzalliklari mamlakatimizdagi yirik olimlarning pedagogik izlanishlarida aks ettirilgan, risolalarida keng yoritilganini e’tirof etish joiz. Shunisi quvonarliki, mamlakatimizda ziyolilarning, jumladan, pedagoglarning, yangi avlodning tarbiyasiga e’tiborli barcha kishilarning, ayniqsa, tinglovchi yoshlarning zamonaviy kompyuter va telekommnikatsiya texnologiyalari vositasidagi interaktiv ta’limga, xususan, on-line ta’limiga, Internetga qiziqishi va intilishlari katta. Yurtimiz O’zbekiston kuchli iqtisodiyotga ega bo’lgan, ezgu istiqbolli huquqiy davlat qurar ekan, xalqimizning axborot savodxonligini hamda huquqiy madaniyatini oshirish hayot va zamon talabidir. Bu talabni — maqsadni ro’yobga chiqarishda asoslari endi shakllanayotgan interaktiv ta’lim xizmatga kirishishi kerak. Masofaviy o’qish ta’lim berishda ikki asosiy yondashishni izohlab beradi — bular kengaytirish va transformatsiya modellaridir. Kengaytirish modelida o’qitish texnologiyasi hozirgi ana’naviy usuldan deyarli, farq qilmaydi. Transformatsiya modeli o’qituvchi va tinglovchi hamkorligi uchun axborot — kommunikatsiya texnologiyalari vositalarini o’zida mujassam qiladi. Masofaviy ta’limning bu zamonaviy usul va texnologiyalari nazariy va amaliy ta’lim pedagogikasiga virtual sinf, o’quv telekommunikatsiya loyihalari, koordinator, teskari aloqa, moderator, muloqot texnologiyasi, kompyuter aloqasi, telekonferensiya kabi yangi tushuncha va terminlarni olib kirdi. Bu texnologiya deyarli raqamli aloqaga asoslangan bo’lib, o’z ichiga multimediya dasturlari va gipermediyalarni olib, bu esa o’quvchiga axborot massivlarini o’zlashtirish tartibini nazorat qilish usullarini kuzatib borish imkonini beradi. Masofaviy o’qishning ko’p muhitliligi o’quv dasturlarini rejalashtirish va kurslarini ishlab chiqish tamoyillarida o’z aksini topadi. Masofaviy ta’lim tinglovchilarni talablarini qondirishga yo’naltirilib, texnologiyalarni turli — tumanliligiga ustivorlik beradi. Hozirgi kunda masofaviy ta’lim AQShda mukammal shakllangan bo’lib, uning vujudga kelishi 1970 yillar oxiriga borib taqaladi. Avvalida masofaviy ta’lim sohasida o’quv muassasalari yakka holda faoliyat olib bordilar. 1980 yillarda yo’ldosh teleko’rsatuvlar rivojlanib borishi bilan, bu o’quv kurslari ustida bir necha o’quv muassasalari hamkorlikda ish olib bordilar. Global kompyuter tarmoqlarining shiddat bilan rivojlanishi inson faoliyatining hamma sohasiga, shu jumladan, ta’lim olish sohasiga ham katta ta’sir ko’rsatdi. Shu tufayli ayni damdagi masofaviy ta’lim zamonaviy axborot — kommunikatsiyalar, jumladan, internet tarmog’i imkoniyatlaridan keng foydalangan holda olib borishga asoslanadi. AQSh ta’limi tarixida masofaviy o’qitish milliy universitetlari, masofaviy ta’lim yordamida olingan yangi mutaxassisliklar, ilmiy darajalar vujudga kelgan. Misol qilib, Kolorada shtati davlat universitetining ma’muriy ish yurituvchi magistri, Chikago davlat universiteti informatika, Jorj Vashington Universitetining ta’limni boshqarish, Penselviya davlat universitetining akustika magistri va Merilend Universitetining yadro fizikasi bakalavri darajalarini ko’rsatish mumkin. Masofaviy ta’lim respublikamizda ta’lim tizimiga yangi kirib kelayotgan usul bo’lib, hozirgi kunda bu jarayonga jiddiy e’tibor berib kelinmoqda va uning asoslari yaratilmoqda. Barcha oliy o’quv yurtlarida kompyuter sinflari tashkil etilgan bo’lib, ularning ko’p qismi internet global tarmog’iga ulanish asosida faoliyat ko’rsatmoqda. Dunyoning mashhur kompaniyasi Google ham ishchilarining diplomiga qarab emas, qobilyatlariga qarab ishga olar ekan. Shunday kasblar borki, ularni oliy ma’lumotli bo’lmasdan ham egallash mumkin. Hatto oliy ma’lumotli kishilardan ko’ra yaxshiroq pul ishlab topish mumkin. Ilm olish uchun turli o’quv maskanlariga yoki chet davlatga chiqish ham shart emas. Buning uchun insonda yetarlicha qobiliyat va ishtiyoq, ingliz yoki rus tillarini bilish, internetga ulanish va, albatta, kompyuter yoki planshet kerak bo’ladi. Ta’lim uchun pul sarflashingiz shart emas, faqat internet uchun to’lagan pulingizni hisobga olmasak. Quyida keltirgan saytlar orqali tekinga bilim olishingiz, malakangizni oshirishingiz va oxirida sertifikatga ham ega bo’lishingiz mumkin. 1. Intuit. Rasmiy sayti: www.intuit.ru - Oliy ta’lim va ikkinchi oliy ta’limni olish imkoniyati mavjud bo’lgan, shuningdek, professional qayta tayyorlash va malakani oshirish imkoniyatlarini taqdim qila oladigan yirik Rossiya internet-universitetidir. To’liq o’qish pullik, ammo intuit saytida turli sohadagi: informatika, fizika, matematika, iqtisodiyot va falsafa bo’yicha 500 dan ortiq kurslarni bepul o’qish (tinglash) mumkin. Hozirgi kunda ko’pgina kurslar video darslar shaklida ham berilmoqda. Ta’lim kurslarini tugatganda bepul elektron sertifikat olish mumkin. 2. Twirpx. Rasmiy sayti: www.twirpx.com - Adabiyot o’qish uchun kerakli manba. Bu yerda kam uchraydigan adabiyot namunalarini ham topish mumkin. Yuklab olish faqat ballar bilan amalga oshiriladi. Ballar esa ro’yxatdan o’tishda beriladi, keyin esa ularni shaxsiy materialingizni joylashtirganingizda yoki haqiqiy pulingizni kiritganingizda beriladi. Hatto ushbu to’lovlarni to’lasangiz ham xafa bo’lmaysiz. Ko’pchilik kitob izlaganlar qidiruv tizimlari orqali ushbu saytga adashib kirib qolgan bo’lsa kerak. Kerakli kitobni yuklab olish uchun ball talab qiladi. 3. TED. Rasmiy sayti: www.ted.com - TED qisqartma so’z bo’lib, ingliz tilidagi "Technology, Entertainment, Design" so’zlarining birinchi harfidir. O’zbek tiliga "Texnologiya, San’at, Madaniyat" kabi tarjima qilish mumkin. Ushbu konferensiyada ko’plab ishlab chiqaruvchilar, olimlar, rassomlar, musiqachilar, muhandislar va boshqa ko’plab insonlar sahnaga chiqishadi va o’zlarining g’oyalarini bo’lishadilar. Tinglovchilarning orasida ushbu g’oyalar uchun homiylik qiluvchilar, hamkorlik qiluvchilar ham bo’ladi. Ba’zi videolarning o’zbekcha subtitrlari bor. Subtitrlarda imloviy xatolar mavjud, lekin ular videoma’ruzani tushunishga ko’p ham halaqit bermaydi. Ushbu saytda o’sha konferensiyalardan videoma’ruzalar berib boriladi. 4. Yandex maktabi. Rasmiy sayti: http://shad.yandex.ru/lectures/ - Bu yerda Yandex ma’lumotlar tashxisi maktabi ma’ruzalari joylashtirilgan. Uning asosiy maqsadi aynan Yandex uchun, shuningdek, AKT industuriyasida ma’lumotlarni tashxis qilish va qayta ishlash hamda internetdan ma’lumotlarni olish bo’yicha malakali insonlarni tarbiyalashdir. 5. Coursera. Rasmiy sayti: www.coursera.org - Ushbu ingliz tilidagi loyiha har xil bilimlar bosqichi bo’yicha kurs tizimlarini o’tkazadigan universitetlar bilan hamkorlik qiladi. Tinglovchilar faqatgina kurslarni oqibgina qolmasdan, kursdoshlari bilan gaplasha oladilar, Coursera saytida testlar va imtihonlar topshiradilar. Coursera saytidan olingan sertifikatni mashhur www.linkedin.com saytidagi profilingizda ko’rsatishingiz mumkin. Bu esa sizga yaxshi ish topishingizga yordam beradi. Hozirgi kunda ba’zi kurslarning video darslari kamina tomonidan o’zbek tiliga o’girilmoqda. Agar siz ham yordam bermoqchi boʻlsangiz, www.transifex.net saytida roʻyxatdan oʻtib, buni amalga oshirishingiz mumkin. 6. Xan akademiyasi. Rasmiy sayti: https://www.khanacademy.org/ - Bir kuni MIT va Garvardni bitirgan qobiliyatli talaba Salmanxan boshqa shaharda yashaydigan kichkina amakivachchasini matematika fanidan qiynalishini bilib qoladi. U «YouTube» saytiga videodarslarni joylashtirib, unga yordam bermoqchi bo’ladi va mashhur bo’lib ketadi. Endi Xan akademiyasi saytida har xil mavzudagi 42000 dan ortiq bepul mikroma’ruzalar bor. Ulardan ko’pchilig rus tilida ham mavjud. Ushbu ma’ruzalarni oʻzbek tiliga oʻgirish uchu www.crowdin.net saytida roʻyxatdan oʻtib, amalga oshirish mumkin. Roʻyxatdan oʻtganingizdan soʻng, u yerdagi qidiruv funksiyasidan foydalanib, kerakli tarjima loyihasini topib, oʻzbek tiliga oʻgirish mumkin. Yüklə 163,95 Kb. Dostları ilə paylaş:
|