Mavzu: Iqtisodiy o’sishning turlari va ahamiyati mundarija

2-bob. Iqtisodiy o'sish nazariyalarining mohiyati ...............................................

2.1 Iqtisodiy o'sish nazariylarining xususiyatlari .....................................................16

2.2 Qiyosiy tahlil va iqtisodiy o'sish nazariyalariga xos va xarakterli …...………..20

Xulosa ....................................... ...............................................................................32

Foydalanilgan adabiyjnlar .................................................................................... 34

Kirish

Iqtisodiy o'sish nazariyasi bozor iqtisodiyotini o'rganishga bag'ishlangan iqtisodiy fanning eng murakkab qismlaridan biridir. Ushbu nazariyalar tushunchasida ijtimoiy mahsulotni ko'paytirish jarayonida ishlab chiqarish omillarining har birining hissasini aniqlash kerak, mehnat, kapital va yerni sifatli yaxshilash, I.E. Ushbu o'zgarishlarni aks ettirishi mumkin. So'nggi o'n yillikda iqtisodiy o'sishni alohida tahlil qilish. Talablarning ko'tarilishi, an'anaviy resurslar tugashi, aholining ko'payishi ikki tomonlama vazifa qarori bilan belgilanadi: iqtisodiyotning iqtisodiy o'sishi va samaradorligi. Iqtisodiy o'sishning o'zi qarama-qarshi. Iqtisodiy o'sishning ikki turi mavjud: keng va qizg'in. Katta turdagi ishlab chiqarish omillaridan foydalanish orqali keng miqyosli o'sish bilan ta'minlanadi: ishchi, kapital va yer o'zining avvalgi texnik bazasini yuritishda. Shu bilan birga, ishchilarning sonining sonini va malaka tarkibining miqdoriy o'sishi va korxona sig'imini ko'paytirish hisobiga ishlab chiqarishni oshiradi. I.E. O'rnatilgan uskunani ko'paytiring. Natijada har bir xodim uchun mahsulot ishlab chiqarish bir xil bo'lib qolmoqda.

Iqtisodiy o'sishning intensiv turi ishlab chiqarishning ko'payishining ko'payishi bilan ajralib turadi, bu ishlab chiqarishning yanada samarali va sifatli mukammal omillaridan keng foydalanishga asoslangan. Ishlab chiqarishning o'sishi ko'proq mukammal texnologiyalar, ilg'or texnologiyalar, fan yutuqlari, bilimdonlik yutuqlari, xodimlarning malakasini oshirish bilan ta'minlanadi. Ushbu faktlar tufayli oRS mahsulotlarining sifati, mehnat unumdorligi, resurslarni tejash va hk.

Iqtisodiy o'sishning intensiv turi bo'yicha bunday rivojlanish tushuniladi, chunki mahsulotlarning o'sishi sezilarli yoki hatto yuqori darajada mahsulot o'sishi ishlab chiqarish omillaridan foydalanish samaradorligini oshirish orqali erishilmoqda. Resurslarning yirtqichligi tufayli vaqtincha ishlab chiqarishning o'sishiga erishish mumkin. Bunday o'sish yoki beqaror yoki istalmagan. Shuning uchun iqtisodiy o'sish ijtimoiy barqarorlik va ijtimoiy optimizm bilan birlashtirilganda ma'no beradi. Bunday o'sish bir qator muvozanatli maqsadlarga erishishni o'z ichiga oladi. Bu: umr ko'rish davomiyligini oshirish, kasallanish va shikastlanishni kamaytirish; Ta'lim va madaniyat darajasini oshirish; Iste'mol ehtiyojlari va ratsionalizatsiyasidan yanada to'liq qondirish; Sizning kelajagingizga ijtimoiy barqarorlik va ishonch; turmush darajasida qashshoqlik va keskin farqlarni yengish; Maksimal bandlikka erishish; atrof-muhitni muhofaza qilish va ekologik xavfsizlikni rivojlantirish; Kamaytirilgan jinoyatlar. Ushbu mavzuning dolzarbligi mamlakatning iqtisodiy rivojlanishining tabiati va dinamikasi tufayli iqtisodchilar va siyosatchilarning eng yaqinligi muhim ahamiyatga ega. Shu bilan birga, rivojlanishning dinamikasi va rivojlanish darajasi yuzaga keladi, shu bilan birga, milliy iqtisodiyotning tarkibiy o'zgarishlari ro'y beradi, bu mamlakat hayotida va uning istiqbollariga bog'liq. Ushbu ishning ob'ekti iqtisodiy o'sish nazariyaidir.

Ushbu ishning maqsadi iqtisodiy o'sishning asosiy nazariyalarini ko'rib chiqishdir.

Jumladan Shavkat Mirziyoyev iqtisodiy o'sish ko'rsatkichi kamida 6% bo'lishi uchun nima qilish zarurligini aytdi. Prezidentimiz boshchiligida videoselektor oʻtkazildi va unda makroiqtisodiy vaziyat, hududlar va tarmoqlarda iqtisodiy oʻsishni taʼminlash masalalari ko'rib chiqildi. Bu haqda Uzreport muxbiri xabar bermoqda.

Unda davlat rahbari murakkab pandemiya sharoitida, iqtisodiyot tarmoqlari va tadbirkorlarni har tomonlama qoʻllab-quvvatlaganimiz natijasida, iqtisodiy barqarorlikni, ishlab chiqarish koʻrsatkichlari va ish oʻrinlarini saqlab qolishga erishilganini ta'kidlagan.

Jumladan, birinchi chorakda yalpi ichki mahsulotimiz 3 foizga, sanoat – 3,8 foizga, qishloq xoʻjaligi – 3,1 foizga oʻsgani ma'lum qilingan.

Davlat byudjeti daromadlari prognozga nisbatan 1,9 trillion soʻmga (5,7 foiz), jumladan soliq tushumlari 1,5 trillion soʻmga (6,1 foiz) koʻpaygan. Eksport hajmi yanvar-aprel oylarida 3,2 milliard dollarni (prognozga nisbatan 17 foizga koʻp) tashkil qilgan.

Shu bilan birga, joriy yil uchun reja qilingan 5,1 foiz iqtisodiy oʻsish koʻrsatkichi hudud va tarmoq salohiyatiga nisbatan ancha pastligi ma'lum qilingan.

Bu koʻrsatkichni kamida 6 foiz boʻlishi uchun Bosh vazir oʻrinbosarlari, vazirlar, viloyat, tuman va shahar hokimlari, tarmoq rahbarlari qoʻshimcha zaxiralarni topib, amalda ishga solishi kerak. Lekin, ayrim tarmoq va hudud rahbarlari yaratib berilgan imkoniyatlardan ham toʻliq foydalana olmayaptilar, deya ta'kidlagan davlat rahbari.

Misol uchun, birinchi chorakda “Oʻzavtosanoat”da ishlab chiqarish hajmi 40 foizga, “Oʻzbekneftgaz” – 4,7 foizga, charm mahsulotlari – 10 foizga pasayganiham qo'simcha qilingan