Mavzu: Karyerlarni issiqlik kuchi yordamida Shamollatish. Reja

U=1.41K₂
Bu erda: K₂-tajribaviy koeffitsient bo‘lib, bu havoni chuqurroq gorizontiga kiruvchi havoni havoni adibatik isishi natijasida og‘irlik kuchi ta’sirini kamayishini hisobga oluvchi, pog‘onalarni va havoni qimirlamaydigan qatlamiga havo oqimini ishqalanishini ta’siri. N-er yuzasidan havoni qimirlamaydigan qatlamigacha yoki Karyer tagigacha bo‘lgan balandlik, m. T-Karyerni o‘rab olgan havoni o‘rtacha issiqligi, gradus; T_k-Karyerga kiruvchi havoni o‘rtacha absolyut issiqligi, gradus.
Inversiya sharoitiga bog‘liq har-hil davomiyligi bo‘lishi mumkin. Qisqa vaqtli inversiya bir nechta soatlarga bo‘linishi mumkin va odatda Karyer bortlarini kechki paytda, havo ochiq vaqtda ratsion sovushi dir va shuning uchun kechasi rivojlanadi va quyosh chiqishi bilan yo‘qoladi. Uzoq bo‘ladigan inversiya bir necha kun davom etishi mumkin. Ular ko‘proq yilning sovuq davrida hosil bo‘ladi, qachonki bortlarni radiatsion sovushi oshadi insolyasiya olganligi uchun, shuning uchun kechasigina bo‘lmay kunduzgi vaqtlarda ham bo‘ladi. Bundan tashqari, ilgari aytganimizdek, ular Karyer tepasidan sovuq atmosfera havo fronti o‘tishi bilan bog‘liq.
Inversion sxema Shamollatishda, havo harakatini tartibi lominar yoki unga yaqindir, bu esa, Karyerda, havo almashishni qiyinlashtiradi va gazni hamda changni havoda Yuqori tartibda ularni hosil qilgan manbadan katta masofada tushuntiriladi.
Karyerda zararlilarni yig‘ilishi. Inversion sxema harakatida inversiya qatlami va Yuqorida yotuvchi atmosferasini havo qatlami chegaralangan, shuning uchun zararlilarni Karyerdan chiqazish, amaliy bo‘ladi. Bundan tashqari, pastga tushayotgan sovuq havo massasi o‘zi bilan Yuqori pog‘onalarda hosil bo‘lgan zararlilarni ham olib boradi. SHunday bo‘lgandan keyin, inversiya darajasida Karyerda hosil bo‘lgan mana shu darajada Yuqorida va pastida hamma zararlilar yig‘iladi. Bundan tashqari, Karyer bortlari bo‘ylab, uning Yuqori qoshidan pastga zararlilarni tashqi man’balardan kelishi ham mumkin. Inversiya darajasi natijasida, talabga to‘g‘ri kelmaydigan sanitar-gigenik sharoit hosil bo‘lishi mumkin. Gaz va chang yig‘indisi ruxsat etilgan chegarasi meyorida oshib ketishi ham mumkin. Bunday holda odamlarni bunday erlarda bo‘lishi xavflidir, chunki zaxarli gazlar bilan zaxarlanishi mumkin. Bundan tashqari, inversiya qatlamida gaz va changlarning katta tarkibda bo‘lganligidan, qator holatlarda, tuman hosil bo‘lishi bilan, Karyerda ko‘rish yomonlashadi, bu esa ish olib borishda xavfsizlikni buzadi. Buning natijasida esa, chuqur inversiyada, Karyerda ish to‘xtatiladi va odamlar yuzaga olib chiqiladi. SHuning uchun, aerologiya Karyerni birdan-bir asosiy masalalaridan bo‘lib, ogoxlantirish usullarini ishlash, inversiyani sun’iy buzish va Karyerlarda havo almashishni tiklashdan iborat.


Xulosa

Foydalanilgan adabiyotlar