SAVOLLAR
Xemottof oziqlanish. Xemosintez?
Geterotrof oziqlanish?
Nafas olishning ahamiyati?
Aerob nafas olish??
Anaerob nafas olish??
Obligat aeroblar?
13 - MA’RUZA
MAVZU: MIKROORGANIZMLAR METABOLIZMI. BIJG'ISH
VA UNING XILLARI
REJA:
1.Tabiatda karbon aylanishi va uning ahamiyati
2.Bijg’ish. Spirtli bijg’ish
3.Sut kislotali va moy kislotali bijg’ish, uning qo’zg’atuvchilari
4. Gomofermentli va geterofermentli bijg’ish
5. Sirka kislotali bijg’ish.
6. Sanoatda sirka olish usullari.
TAYANCH IBORALAR: L.Paster, Vant-Gelmont, Libix, spirtli bijg’ish, etil spirt, gomofermentli, geterofermentli, moy kislota, sirkali bijg’ish, pektin, gemisellyuloza, lignin
Mikroorganizmlar asosan tabiatda turli xil elementlarning aylanishida muhim biologik ahamiyatga egadir. Ana shunday elementlardan uglerod va kisloroddir.
Karbon barcha tirik organizmlar uchun zarur moddalardan biri bo’lib, havoda 0.03 % miqdorda CO2 gazi bor. Bu gazdan hamda suvdan xlorofilli o’simliklar quyosh nuri ta’sirida karbon suv (kraxmal, shakar) murakkab organik birikmalarni sintez qiladi.
Agar havoga shu gaz yana qo’shilib chiqib turmasa bu gaz butunlay yo’q bo’lib ketar edi. Agar bir tomonlama fotosintez qilib CO2 ni qabul qilsa, atmosfera CO2 20 yilda tamom bo’ladi. Haqiqatda esa havodagi CO2 gazini o’simliklar o’zlashtirib CO2 kamayadi, ayni vaqtda CO2 gazi yerdan chiqib doimo qushilib turadi. Karbonning tabiatda almashib turishi bir qator mikroorganizmlarning ishtiroki bilan bo’ladi. Bir qismi esa vulqonlar natijasida yana odam va hayvonlarning nafas olishi natijasida CO2 havoga qushilib turadi. Umuman, tabiatda karbonning aylanishi 2 etap bilan borib 1- CO2 yutilishi va fotosintez natijasida, 2-etap CO2 chiqishi, ya’ni organik moddalarning minerallashishi bilan boradi. Karbonning mikroorganizmlar ishtirokida almashinishi asosan achish reaksiyasi bilan boradi. Nafas olish va achish presesslarida miroorganizmlar turli murakkab organik moddalarning mikroblar ta’sirida parchalanishi tufayli sodir bo’ladi va havoga CO2 chiqadi.
Dostları ilə paylaş: |