Mavzu: Kirish Xavfsizlik texnikasi o’rganish. Avtomobil tuzulishi xaqida umumiy ma’lumot

Avtomobil dvigatellarining umumiy klassifikatsiyasi.
Avtomobillarga o’rnatilgan porshenli dvigatellar quyidagi belgilari bo’yicha turlarga bo’linadi:
a) Ishlatiladigan yonilg’ining turiga qarab:

• yengil suyuq yonilg’i-benzinda ishlaydigan;

  
  

• siqilgan yoki suyuq gazda ishlaydigan;

  
  

• og’ir suyuq yonilg’i (dizel)da ishlaydigan;

  
  

b) Ish siklining amalga oshishi bo’yicha:

• to’rt taktli;

  
  

• ikki taktli:

  
  

v) Yonuvchi aralashmasining hosil qilish usuliga qarab:

• silindr tashqarisida yonuvchi aralashma hosil qilinadigan-karbyuratorli va hozirgi vaqtda keng qo’llanila boshlangan injektorli dvigatellar.

  
  

• Silindr ichida yonuvchi aralashma hosil qiluvchi-dizel dvigatellari.

  
  

g) Ish aralashmasining alangalanishi bo’yicha:

• elektr uchquni bilan alangalanadigan karbyuratorli va injektorli dvigatellar.

  
  

• Siqish natijasida o’z-o’zidan alangalanuvchi-dizel dvigatellari.

  
  

• Forkkamerali alanga bilan o’t oldiriladigan dvigatellar. Bunday dvigatellarda ish aralashmasi kichik xajmli maxsus yonish kamerasida uchqun yordamida o’t oldiriladi, keyinchalik yonish protsessi asosiy kamerada sodir bo’ladi;

  
  

d) Konstruktiv belgilari bo’yicha:

Silindrlar soni va ularning joylashuviga qarab:

• vertikal qatorli;

  
  

• burchak ostida;

  
  

• burchaksimon (V-simon);

  
  

• gorizontal qatorli;

  
  

• yulduz shaklli;

  
  

• qarama-qarshi yotuvchi silindrlilar.

  
  

Rotorli dvigatellarda yonilg’ining yonishi natijasida kengaygan gazlar bosim bilan rotorga ta’sir etib uni aylantiradi. Hozirgi vaqtda, rotorli dvigatellar, ayrim kamchiliklari tufayli avtomobillarda kam qo’llanilmoqda. Rotorli dvigatellar o’z navbatida gaz turbinali va rotor-porshenlilarga bo’linadi.

1.