Mavzu: Mehnat bozori va Mehnat resurslari statistikasi

Umumiy ko’rinishda mehnat bozori deganda bir tomondan ish beruvchilar, ikkinchi tomondan ishga talabgorlarning (yollanuvchilarning) o’zaro munosabati amalga oshuvchi bozor iqtisodiyotining maxsus bo’lagi tushuniladi.

• Umumiy ko’rinishda mehnat bozori deganda bir tomondan ish beruvchilar, ikkinchi tomondan ishga talabgorlarning (yollanuvchilarning) o’zaro munosabati amalga oshuvchi bozor iqtisodiyotining maxsus bo’lagi tushuniladi.

Quyidagi komponentlardan tashkil topadi:

• mehnatga talab;
• mehnat taklifi;
• ishchi kuchi bahosi;
• ishchi kuchi qiymati;
• raqobat.

Mehnatga bo’lgan talab mamlakatda ishchi kuchiga bo’lgan ehtiyojini ifodalaydi.Talab ishchilar soni bilan baholanadi.

• Mehnatga bo’lgan talab mamlakatda ishchi kuchiga bo’lgan ehtiyojini ifodalaydi.Talab ishchilar soni bilan baholanadi.
• Mehnat taklifi ishchi kuchining umumiy sonidir.Mehnatning bozor narxi ish haqi bo’lib,yollanib ishlovchilarga ma’lum vaqtda bajarilgan ishning miqdori va sifatiga qarab to’lanadi.
• Ishchi kuchi qiymati uni takror ishlab chiqarishga sarflangan xarajatlar bilan,ya’ni iste’mol qilinadigan moddiy va nomoddiy mablag’lar hajmi bilan aniqlanadi.

Ish bilan ta’minlash – odamlarning O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga va qonunlariga zid kelmaydigan, o’z shaxsiy va ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish bilan bog’liq bo’lgan, ularga ish haqi keltiradigan faoliyatidir.

• Ish bilan ta’minlash – odamlarning O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasiga va qonunlariga zid kelmaydigan, o’z shaxsiy va ijtimoiy ehtiyojlarini qondirish bilan bog’liq bo’lgan, ularga ish haqi keltiradigan faoliyatidir.
• Mehnat bozori subyektlari quyidagilar hisoblanadi:

-ishlab chiqarish vositalari egalari va ularning manfaatlarini yoqlovchi organlar;

-yollanma ishlovchilar va ularning manfaatlarini yoqlovchi tashkilotlar;

-davlat ish beruvchi va yollanib ishlovchilar o’rtasida vositachi sifatida.