Moliyaviy hisobotlar ular kompaniyaning ma'lum bir yildagi moliyaviy ishlarining aniq tasviridir. Ular kompaniyaning buxgalteriya tahlilchilari tomonidan tuzilgan moliyaviy ma'lumotlardan foydalangan holda tayyorlanadi. Ular buxgalteriya hisobining belgilangan tamoyillariga rioya qilgan holda xabar qilinishi va barcha darajalarda muvofiqligi uchun standartlashtirilishi kerak. Moliyaviy hisobotlar muntazam ravishda tuziladi. Ular kompaniyaning moliyaviy holati, rentabelligi va faoliyati to'g'risida aniq tasavvur hosil qilish uchun ko'rsatiladigan daftarlarning barcha qiymatlarini yozma xulosasi.
Garchi har bir moliyaviy hisobot alohida ko'rib chiqilsa-da, ularning barchasi bir-biriga bog'liqdir. Balansda ko'rilgan aktivlar va passivlarning o'zgarishi, shuningdek, foyda va zarar to'g'risidagi hisobotda ko'rilgan daromad va xarajatlarda aks ettiriladi, natijada kompaniya foydasi yoki zarariga olib keladi. Naqd pul oqimlari balansda ko'rsatilgan pul mablag'lari to'g'risida qo'shimcha ma'lumot beradi va ekvivalent bo'lmasa ham, daromadlar to'g'risidagi hisobotda ko'rsatilgan sof daromad bilan bog'liqdir. Hech qanday moliyaviy hisobot butun voqeani aytib bermaydi. Biroq, ular birlashganda investorlarga juda kuchli ma'lumotlarni taqdim etadilar. Bu oqilona sarmoya kiritish haqida gap ketganda investorlar uchun eng yaxshi vosita.
Buxgalteriya hisobi tamoyillari Ushbu bayonotlarni tayyorlashda buxgalteriya hisobining ba'zi printsiplari, standartlari va uslublariga amal qilinadi. Bular moliyaviy hisobotda aks ettirilgan. Buxgalteriya hisobining bunday tamoyillarini birlashtirish moliyaviy hisobotni bir xil, ishonchli va taqqoslanadigan holga keltiradi.
Moliyaviy hisobot kompaniya aksiyadorlariga murojaat qilish uchun e'lon qilinadi. Shuning uchun ular aktsiyadorlar tushunishi va sharhlashi oson bo'ladigan tarzda tayyorlanishi muhimdir. Ushbu bayonotlarda keltirilgan ma'lumotlar aniq va tushunarli bo'lishi kerak. Tushunarli bo'lishi uchun menejment nafaqat huquqiy ma'lumotlarni, balki moliyaviy hisobotni tushunishga yordam beradigan ma'lumotlarning ixtiyoriy ravishda oshkor qilinishini ham ko'rib chiqishi kerak.
Moliyaviy hisobot - bu biznes to'g'risida uchta hisobotning birlashtirilishi. Ularda pul oqimlari to'g'risidagi hisobot, daromadlar to'g'risidagi hisobot va kompaniya balansi mavjud. Uchalasi ham birgalikda biznesning sog'lig'i to'g'risida umumiy tasavvur hosil qiladi.
Moliyaviy hisobotning asosiy maqsadi aksiyadorlarni kompaniyaning moliyaviy faoliyati to'g'risida xabardor qilishdir.
Buning sababi shundaki, aktsiyadorlar kompaniyaning haqiqiy egalaridir, ammo kompaniyani direktorlar boshqaradi va boshqaradi. Maqsadlar:
- kompaniyaning moliyaviy holatini, rentabelligini va faoliyatini aniqlang.
- naqd pul tushumlari va tushumlarini aniqlang.
- biznesning tijorat operatsiyalari natijalarini bilish.
- kompaniyaning moliyaviy resurslari va majburiyatlari bilan bog'liq ma'lumotlarni taqdim etish.
- buxgalteriya siyosatini ochib berish.
- kompaniya menejmenti samaradorligi va samaradorligini tekshirish.
Pul oqimlari to'g'risidagi hisobotda uchta alohida hisobot mavjud. Bular operatsion faoliyatdan kelib tushgan pul mablag'lari, investitsiya faoliyatidan va moliyaviy faoliyatdan kelib tushadigan pul oqimlari. Operatsiyalardan kelib chiqadigan pul oqimi - bu biznesning asosiy operatsiyalaridan hosil bo'lgan pul mablag'lari. Bu tashkilot faoliyati uchun naqd puldan foydalanishni ko'rsatadi. Investitsiya faoliyatidan kelib chiqadigan pul oqimi, mol-mulk, asbob-uskunalar sotib olish yoki boshqa investitsiyalar kabi investitsiyalar bilan bog'liq bo'lgan pul tushumlari va chiqishlari bilan bog'liq.
Pul oqimlari to’g’risidagi hisobot-korxona faoliyatining muayyan hisobot davridagi pul mablag’larining holatiga va joriy davrda pul mablag’larining o’zgarishini tavsiflovchi ma’lumotlar olish imkonini beradi. Pul oqimlari to’g’risidagi hisobot shakli korxonani samarali boshqarish uchun zarur axborotlarni berish bilan birgalikda tashqi foydalanuchilar uchun kerakli bo’lgan ma’lumotlarni ham shakllantiradi.
Pul oqimlari to’g’risidagi hisobot ma’lumotlari investorlar va kreditorlar uchun quyidagi masalalarning yechimini topish uchun nasos bo’ladi: -kelib tushgan va sarflangan pul mablag’larining tuzilmasi; -pul mablag’larining kelib tushishi va sarflanishi summasi; -kelib tushgan va sarflangan pul mablag’lari nisbat koeffitsiyenti (pul mablag’lari oqimi koeffitsiyenti).
Shunday qilib, hozir mamlakatimizda korxonalari faoliyatida amal qilayotgan «Pul oqimlari to’g’risidagi hisobot»ining me’yoriy asoslarini takomillashtirish talab qilinadi. Shu bilan birgalikda ushbu hisobotni tartibga soluvchi me’yoriy hujjatlar o’rtasidagi o’zaro ziddiyatli bandlarni tuzatish talab qilinadi.