Tovarning differensiyallashuvi
Raqobatlashgan monopol bozor quyidagi
xususiyatlari bilan xarakterlanadi
:
• firmalar differensiyallashgan,
Birinchidan,
• bozorga yangi firmalarni o’z markasi bilan kirishi va undan faoliyat ko’rsatayotgan
firmalarni chiqishi cheklanmagan,
Ikkinchidan
• bozorda nisbatan katta miqdordagi firmalar faoliyat ko’rsatadi va ularning har biri
sotiladigan umumiy turdagi tovarga bo’lgan bozor talabining ma’lum darajadagi ulushini
qanoatlantiradi,
Uchinchidan
• firmalar o’z mahsulotlariga narx belgilashda va sotish xajmini aniqlashda raqiblarining
aks harakatlarini e’tiborga olmaydilar.
To’rtinchidan
Oligopoliya
- bu shunday bozor turiki, undagi tovar
taklifining hammasi, yoki deyarli hammasi bir
necha ishlab chiqaruvchi firmalar tomonidan
bo’lib olingan va bu bozorga yangi firmalarning
kirishi katta to’siq orqali cheklangan bo’ladi.
Oligopolik bozorda
firma tomonidan
qabul qilingan har
qanday iqtisodiy
siyosat, ya’ni
• - narxlarni o’zgartirish,
• ishlab chiqarish hajmini
o’zgartirish,
• reklamani kuchaytirish
- raqobotlashuvchi
firmalarning ushbu
siyosatga bo’lgan
munosabatini bilishni
va uni prognoz qilishni
talab qiladi.
Turli monopollashuv darajasidagi tuzilmalar o‘rtasida
mavjud bo‘lishiga ko‘ra
quyidagi raqobat turlarini ajratib
ko‘rsatish mumkin
1
monopollashmagan
korxonalar
o‘rtasidagi raqobat
2
monopoliyalar
hamda
monopolistik
birlashmalarga
kirmagan ishlab
chiqaruvchilar
o‘rtasidagi raqobat
3
turli monopoliyalar
o‘rtasidagi raqobat
4
monopolistik
birlashmalar
ichidagi raqobat
|
