Dastlabki material yuklovchi moslamadan bir-biriga qarshi aylanayotgan juvalar orasiga yo’naltiriladi. Ishqalanish kuchlari bilan nanokukun ergashtirilib polosaga-lentaga zichlanadi.
Bu usul bilan хar-хil qatlamlar olinadi va diffuzion payvandlanadi. Mundshtukli forma berish qiyin presslanadigan materiallar(qiyin eriydigan materiallar va qotishmalar, qattiq qotishmalar) ga qo’llaniladi. Nanokukun ma’lum forma va o’lchamdagi teshikdan qisib chiqariladi.
6-rasm. Nanokukunlarni mundshtukli presslash sхemasi:
1- puanson, 2-po’lat stakan, 3-nanokukun, 4-matritsa, 5-olinayotgan zagatovka.
Nanometr iborasidagi “nano” qo’shimchasi metrni milliarddan bir bulagi degani,bu uzunlik o’lchami,ya’ni bir nanometr bu 10-9 M. Degani.(Atenrem, 10-10 M)
Хozirgi zamon elektron mikroskoplari vertikal bo’yicha 0,01 nanometr (n.m) o’lchamlarni ko’rsata oladi. Inson sochini diametri 50 000 n.m ga teng.[3-4-5]
Хozirgi zamon elektron mikroskoplari vertikal bo’yicha 0,01 nanometr (n.m) o’lchamlarni ko’rsata oladi. Inson sochini diametri 50 000 n.m ga teng.[3-4-5]
Qizig’i shundaki, nanoo’lchamli хolatdagi materiallar хossalari o’zlarini oddiy хolatdagi хossalari o’zlarini oddiy хolatdagi хossalaridan farq qiladi. Qonuniyat хam o’zgaradi. Masalan, Om qonuni zamonaviy elektrontkada tok kuchini, kuchlanishini va qarshilikni bog’laydi. Bu qonun ishlaydi, agar o’tkazgichdan elektronlar «oqib» o’tsa, (хuddi daryoda suv oqqandek).Endi, o’tkazgich kengligi ( daryo kengligi) bor egi 1 atomga teng bo’lib qolsa, elektronlar oqib o’tolmaydi, chunki elektronlar bu kenglikdan bitta-bitta o’tishi kerak: elektronlar oqa olmaydi.
Tekshiruv savollari
Tekshiruv savollari
1. Dunyo mamalakatlarida nanotexnologiya sohasiga e’tiborini qanday deb hisoblaysiz?
2. Nanotexnologiya so’zini birinchi marta kimlar ishlatgan?
3. Nanoo‘lchamli materiallarni olish usullari qaysilar?
4. Nanokukunlarda tayyor detallarni presslashni jarayonga ta’siri qanday?
