Mavzu: Organizmning aerob imkoniyatlari va chidamlilik Jizzax Davlat Pedagogika Universiteti



Yüklə 0,85 Mb.
səhifə3/4
tarix24.09.2023
ölçüsü0,85 Mb.
#147819
1   2   3   4
Organizmning anarob imkoniyatlari va chidamlilik

Sportning bu turida, ko‘rsatkichni fiziologik baholash uchun MKI ning absolut ko‘rsatkichlari katta ahamiyatga ega. MKI ning darajasi ikkita funksional tizimlarning maksimal imkoniyatlariga bog‘liq: 1) kislorod tashish tizimi, kislorodni atrofmuhit havosidan absorbsiya qiladi va uni ish bajarayotgan mushaklarga va gavdaning boshqa faol a’zolari va to‘qimalariga tashiydi; 2) kislorodni utilizatsiya qilish tizimi, ya’ni qon bilan olib kelinadigan kislorodni ekstragirlaydigan va utilizatsiyalaydigan mushak tizimi. MKI ko‘rsatkichlari yuqori bo‘lgan sportchilarda, ikkala tizim ham katta funksional imkoniyatlarga ega.

  • Sportning bu turida, ko‘rsatkichni fiziologik baholash uchun MKI ning absolut ko‘rsatkichlari katta ahamiyatga ega. MKI ning darajasi ikkita funksional tizimlarning maksimal imkoniyatlariga bog‘liq: 1) kislorod tashish tizimi, kislorodni atrofmuhit havosidan absorbsiya qiladi va uni ish bajarayotgan mushaklarga va gavdaning boshqa faol a’zolari va to‘qimalariga tashiydi; 2) kislorodni utilizatsiya qilish tizimi, ya’ni qon bilan olib kelinadigan kislorodni ekstragirlaydigan va utilizatsiyalaydigan mushak tizimi. MKI ko‘rsatkichlari yuqori bo‘lgan sportchilarda, ikkala tizim ham katta funksional imkoniyatlarga ega.

Chidamlilik tushunchasi

  • kundalik hayotda, insonning muayyan aqliy yoki jismoniy (mushak) faoliyati davomida bajarishi mumkin bo‘lgan ish qobiliyatidir. Odamning jismoniy harakati (qobiliyati) sifatida chidamlilikni tavsiflash nisbiydir: u, faqatgina ma’lum bir faoliyat turiga mansubdir. Boshqacha aytganda, chidamlilik o‘ziga xos (spetsifikdir) — u, har bir inson ma’lum bir, o‘ziga xos (spetsifik) faoliyatni bajarish paytida namoyon bo‘ladi.

Bajarilayotgan jismoniy (mushak) ishning tipi va xarakteriga bog‘liq ravishda quyidagi chidamlilik farqlanadi:

  • Bajarilayotgan jismoniy (mushak) ishning tipi va xarakteriga bog‘liq ravishda quyidagi chidamlilik farqlanadi:
  • 1) statik va dinamik chidamlilik, ya’ni mos ravishda statik yoki dinamik ishni uzoq muddat bajarish xususiyati;
  • 2) lokal va global chidamlilik, ya’ni mos ravishda lokal ishni (bo‘lmagan miqdordagi mushaklar ishtirokida) yoki global ishni (ko‘pchilik mushak guruhlari — mushak massasining yarmidan ko‘pining ishtirokida) uzoq muddat bajarish xususiyati;
  • 3) kuch chidamliligi, ya’ni katta mushak kuchini namoyon qilishni talab etadigan mashqlarni ko‘p marta qaytarish xususiyati;
  • 4) anaerob va aerob chidamlilik, ya’ni energiya bilan ta’minlashning anaerob yoki aerob tipining ustunligida global ishni uzoq muddat bajarish xususiyati.

Yüklə 0,85 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin