O‘qitish tamoyillari
|
Mazmuni
|
Masalan
|
1.
|
Til materialiga, nutq organlarining o‘sishiga, nutq malakalarining to‘g‘ri rivojlanishiga e’tibor berish tamoyili
|
Eshituv va ko‘ruv ko‘rsatmaliligini ta’minlashni va nutq organlarini mashq qildirishni talab etadi.
|
Gapirib berish, ifodali o‘qish, ichida gapirish
|
2.
|
Til ma’nolarini tushunish tamoyili
|
So‘zni, morfemani, so‘z birikmasini, gapni tushunish borliqdagi ma’lum voqea-hodisalar o‘rtasidagi bog‘lanishni aniqlsh demakdir. Bu tamoyilga amal qilishning sharti tilning hamma tomonlarini, tilga oid barcha bo‘limlarni o‘zaro bog‘langan holda o‘rganish.
|
Morfologiyani sintaksisga tayangan holda o‘rganish (so‘z turkumlarinng gapdagi vazifasi), so‘zni morfemik tahlil qilish orqali uning ma’nosiga tushunish.
|
3.
|
Tilga sezgirlikni o‘stirish tamoyili
|
Tilnin tuzilishi, izchil tizimini fahmlab olmay turib uni yodda saqlab bo‘lmaydi.
|
Gaplashish, o‘qish, eshitish.
|
4.
|
Nutqning ifodaliligiga baho berish tamoyili
|
Til hodisalarini tushunmay turib savodli yozish, nutq madaniyati vositalarining xabar berish vazifasini tushunish bilab bir qatorda uning ifodaliligini tushunishni, mazmuninigina emas, balki so‘z va nutq birliklarining, tilning boshqa badiiy-tasviriy vositalarining hissiy bo‘yqdorligini ham tushunishni ko‘zda tutadi.
|
Badiiy adabiyotlardan, tilning uslubiy xususiyatlari aniq ifodalangan boshqa matnlardan foydalanish mumkin.
|
5.
|
Og‘zaki nutqni yozma nutqdan oldin o‘zlashtirish tamoyili
|
Kishi nutqining rivoj- lanishiga ta’sir etadi va til o‘qitish metodikasini tuzishda xizmat qiladi.
|
Rasm asosida suhbat, savollarga javob, og‘zaki hikoyalar tuzish.
|
4-ilova. Chiroyli yozuv qoidalari
1. Partada to‘g‘ri o‘tirish, ruchkani to‘g‘ri ushlash, daftarni to‘g‘ri tutish