Mavzu: Proteus dasturiy paketini kompyuterga o’rnatish, ishga tushirish va dastur interfeysi bilan tanishish

Mavzu: Proteus dasturiy paketini kompyuterga o’rnatish, ishga tushirish va dastur interfeysi bilan tanishish

Islom Karimov nomidagi Toshkent davlat texnika universiteti Elektronika va avtomatika fakulteti “Axborotlarga ishlov berish va boshqarish tizimlari” kafedrasi
“Labcenter Electronics” kompaniyasi tomonidan ishlangan “Proteus 7” dasturi yordamida turli xil elektron qurilmalarni kompyuterda yig`ish, ishlashini tekshirish imkonini beradi. Bu dasturda deyarli barcha zamonaviy komponentalarning modellari jamlangan. Bu dasturdan rezistor, kondenstatorlardan boshlab, to mikrokontroller, mikroprotsessorlargacha bo`lgan xar qanday turdagi komponenta, detallarni virtual modelini to`pishingiz mumkin. Bu detallar asosida murakkab sxemalarni yig`ib, ishlashini tekshirishingiz mumkin. Ya`ni bu dastur tayyor virtual ekektron laboratoriyadir.
Proteus – har xil oilalarning turli mikrokontrollerlariga asoslangan elektron qurilmalarni loyihalash va sozlash uchun vosita. Dastur grafik muharrirda sxemani joriy etish, uning ishlashini modellashtirish va bosma platani ishlab chiqish, shu jumladan uch oʻlchovli vizuallashtirishga imkon beradi. Proteus koʻpincha elektron komponentlar ishlab chiqaruvchilari tomonidan taqdim etiladigan SPICE-modellarini qoʻllab-quvvatlaydi. Dastur shuningdek koʻplab raqamli va analog qurilmalar modellariga mos keladi. Proteus taxta ustida ish tugashi bilan mumkin boʻlgan xatolar uchun testlarni oʻtkazishga imkon beradi.
Asosiy xususiyatlar:
Grafik muharririda jadvallarni tuzadi
SPICE modellarini qoʻllab-quvvatlaydi
Koʻp sonli qurilmalar bilan mos keladi
Mumkin boʻlgan xatolarni tekshirish
Dastur oynasining eng katta qismini “ish joyi” tashkil etadi.
Bu dasturning barcha imkoniyatlaridan o`zim xam bexabarman, shuning uchun boshlanishiga fizika darsidan o`tilgan Om qonunini virtual laboratoriyamizda tajribada sinab ko`ramiz. Buning uchun bizga kerak bo`ladigan elementlar, bular: doimiy elektr tok manbai, qarshilik, voltmetr va ampermetr.
Doimiy elektr tok manbaini ish joyiga qo`yish uchun, vertikal menyudagi
tugmasi bosilib ochilgan ro`yhatdan “DC” elementi sichqoncha bilan tanlanadi va ish joyida bir martta sichqoncha tugmasi bosiladi.
Ish joyida quyidagi belgi xosil bo`ladi. Bu belgi doimiy tok manbai (DTM) belgisi.
PROTEUS dasturiy pakеti Proteus dasturi loyihalash jarayonlarini elektron sxemalarini chizishga moslashgan dasturiy paketdir. U Labcenter Electronics firmasi tomonidan yaratilgan (buyuk Britaniya). Dastur 2 qismdan iborat: ISIS va ARES. Isis – real vaqt davomida elektron sxemani ishlab chiqish, ishga tushirish va tekshirish amallarini bajaradi. Ares esa, sxemaning chop etish shakli bilan shug’ullanadi. Proteus dasturi VSM (Virtual simulation Modeling) toifasidagi dastur hisoblanadi.
Dasturning tuzilishi quyidagicha: • Dasturning nomlanishi – yangi yaratilayotgan fayl va dastur nomi aks etadi. • Menyulaqr qatori – barcha buyruqlar toifalashgan jamlanmasi. • Uskunalar paneli – tezkor buyruqlar to’plami. Ob’ektlar jamlanmasi – ushbu qismda ko’p qo’llanuvchi va chizma geometriyaga tegishli ob’ektlar jamlangan. • Orientasiya – ob’ektning o’lchami va koordinatasining o’zgartirish qismi. • Tezkor ko’rish – elektron sxemani kerakli ko’rinish qismga keltirish.
O'rnatish uchun Setup.exe o'rnatish paketini ishga tushirishingiz kerak. O'rnatish vaqtida Proteus (agar u demo versiyasi bo'lmasa) litsenziya fayliga yo'lni so'raydi. Agar hozirda litsenziya fayli yo'q bo'lsa, siz shunchaki serverda litsenziyaga ega bo'lish variantini tanlashingiz va server oynasini bo'sh qoldirishingiz mumkin, lekin birinchi ishga tushirishdan oldin litsenziya faylini litsenziya.lxk o'rnatishingiz kerak bo'ladi. litsenziya menejeri. Odatiy bo'lib, dastur katalogga o'rnatiladi: Dastur fayllari \ Labcenter Electronics \ Proteus 7 ammo, agar xohlasangiz, yo'lni o'zgartirishingiz mumkin. Professional versiyada ta'kidlanganidek, o'rnatishdan so'ng siz litsenziyani o'rnatishingiz kerak. Buning uchun litsenziya menejeri dasturi ishga tushiriladi
START => Barcha dasturlar => Proteus x Professional => Litsenziya menejeri chap oynada Kalit faylni ko'rib chiqish (qo'lda) yoki Barcha kalit faylni topish (avtomatik qidirish) tugmalaridan foydalanib, litsenziya fayliga yo'lni tanlang, so'ngra "O'rnatish" tugmasini bosing, bu esa kerakli litsenziyani bosganingizda mavjud bo'ladi. chap oynada va tanlangan ma'lumotlar o'ng oynada paydo bo'lishi kerak. Keyin menejer yopilishi mumkin. Sizning e'tiboringizni asosiy tasvirlar qarshisida ushbu litsenziya uchun mavjud bo'lgan dastur funktsiyalari ro'yxatga olinganligiga qaratmoqchiman.
Proteus o'rnatish paketini qayerdan olish mumkin.
Hozirgi vaqtda v.7.5.SP3 ning so'nggi demo versiyasi Labcenter Electronics rasmiy veb-saytida mavjud. U sezilarli cheklovlarga ega: loyihani saqlash imkoniyati yo'q, asosan taqdim etilgan namunalar jildidagi misollar real vaqtda simulyatsiya qilinadi. "Tumanli Albion" ning geografik uzoqligi va o'rnatuvchining munosib hajmi - 60 MB dan ortiqligini hisobga olgan holda, men ushbu paketni Internetga ulanishi sekin bo'lganlarga ma'lumot olish uchun yuklab olishni tavsiya etmayman. Ammo dunyo "yaxshi" odamlardan xoli emas.
Bu erda fayl hosting saytlariga maxsus havolalar berishning ma'nosi yo'q, u erda fayllarning ishlash muddati vaqt bilan cheklangan. Shuning uchun, Google yoki boshqa qidiruv tizimida Proteus v. 7 (yoki 6), Proteus VSM yoki Proteus ISIS parametrlari bilan qidiruvdan foydalaning va siz osongina yangi havolalarni topasiz. Agar siz mushaklarni pompalamoqchi bo'lsangiz, xuddi shu nomdagi quvvat trenajyorini sotib olishga intilmasangiz, "Proteus" yoki "Proteus" so'zini qidirishdan foydalanmang.

E’tiboringiz uchun rahmat!