Mavzu: tafakkur. Intellekt va kreativlik

Tayanch iboralar
Intellekt testi- insondagi aqliy qobiliyatlarni boshqalarning aqliy qobiliyati bilan solishtirish yo‘li orqali aniqlanadi.
Aqliy yosh- fanga Bine tomonidan kiritilib, test natijalarining darajasiga mos keluvchi yosh.
Stenford-Bine testi- Bine testining amerikacha versiyasi bo‘lib, Stenford universitetida Lyuis Terman tomonidan ishlab chiqilgan.
IQ koeffitsenti- aqliy yoshni xronologik yoshga bo‘lib, uni 100 ko‘paytirishimizdan xosil bo‘ladi. Asosan o‘rta yoshli odamnnig Iq koeffitsenti 100 ga teng bo‘lishi kerak.
Intellektual xatti-harakatlar – tashqi muhit va nutqqa suyangan holda idrokning ichki rejalarida bajariladigan xatti-harakat.
Intellektual rivojlanish mezoni (ong IQ – aqliy yosh (AYO) va xronologik yosh (XYO) orasidagi munosabatni bildiruvchi mezon: IQ = AYO/XYO x 100. Intellektning biror bir yosh shkalasiga suyangan holda test natijalari orqali rivojlanishini aniqlash mumkin.
Tafakkur - inson aqliy faoliyatining yuksak shakli. Sezgi idrok va tasavvurlar orqali bevosita bilib bo‘lmaydigan narsa va hodisalar T.da ongli ravishda aks etadi. T. jarayonida fikr vujudga keladi, bu fikrlar inson ongida hukm, tushuncha, xulosa shakllarida yuzaga keladi.
Klassifikatsiya - tevarak-atrofdagi olamni o‘rganishda birgina narsa bilan emas, balki ko‘p va xilma narsalar bilan ish ko‘rishga to‘g‘ri keladi, ya’ni narsalarni o‘rganish maqsadida guruhlarga, sinflarga ajratishdir.
Assotsiativ - XVII-XIX asrlarda maydonga kelgan psixologiya fani yo‘nalishi bo‘lib, ko‘proq Angliyada tarqalgandir, ya’ni psixik hodisalarning o‘zaro bog‘lanishi bo‘lib, ma’lum qonunlar bo‘yicha tarkib topishdir.
Analiz-tahlil - murakkab ob`ektni turli tarkibiy qismlarga ajratish yoki tavsifnoma berishdan iborat fikralsh operatsiyasidir.


Nazorat savollari

1. 
   Tafakkur tushunchasining mazmunini izohlang?
   
2. 
   Tafakkur operasiyalarini ajratib ko’rsating?
   
3. 
   Tafkkur shakllari nimalarda ko’rinadi?
   
4. 
   Tafakkur sifatlarining mazmunini izohlang?
   
5. 
   Tafakkurning turlarining mohiyatini izohlang?
   
6. 
   Tafakkurdagi individual farqlar nimalarda ko’rinadi?