Mavzu: termodinamikaning I-II qonuni va uning tadbiqlari

A =  U =  (U2  U1) = U1  U2

Yüklə 0,77 Mb.

1 2 3 4 5

Termodinamikaning I-II qonuni (3)

A =  U =  (U2  U1) = U1  U2 .
Gazga issiqlik miqdori berilsa, gazni ichki energiyasi ortishidan tashqari gaz issiqlikdan kengayib, tashqi kuchlarga qarshi ish bajarishi mumkin, ya’ni porshen dh balandlikka ko’tarilib, gaz dA ish bajaradi. Bunda gazga berilgan dQ issiqlik miqdori gazni ichki energiyasini ortishiga va ish bajarishga sarflanadi:
dQ = dU + dA (1)
Ushbu matematik ifoda termodinamikaning 1-bosh qonunini ifodalaydi. Bu qonun tabiatning asosiy qonunlaridan bo’lib, termodinamik jarayonlarda energiyaning saqlanish qonunini ifodalaydi.

Isitgichdan sistemaga uzatilgan issiqlik miqdori sistemaning ichki energiyasini oshirishga va tashqi kuchlarga qarshi ish bajarishga sarf bo’ladi.
Lekin termodinamikaning 1-qonunining (1) ifodasidan sistemaga issiqlik berilganda doim sistema ichki energiyasi ortadi degan хulosa kelib chiqmasligi kerak. Masalan, sistemaga issiqlik
berilishiga qaramasdan uni ichki energiyasi kamayishi, yaoni U2 < U1 bo’lishi mumkin. Bunday holda (1) ga asosan dA < dQ bo’lib, ish sistema
olayotgan issiqlik miqdori va sistemaning ichki energiyasini kamayishi hisobiga bajariladi. Ichki energiyani kamayishi U1  U2 =  dU ga teng bo’ladi. Gazni tashqi kuchlarga qarshi bajarayotgan ishi va unga tashqaridan berilgan issiqlik miqdori musbat hisoblanadi.

Agar aksincha bo’lsa, ular manfiy ishora bilan olinadi.
Gaz ichki energiyasini unga taqshqaridan issiqlik miqdori berish va gaz ustida ish bajarish bilan o’zgatirish mumkin. Bunda gaz ichki energiyasini o’zgartishi gazga berilgan issiqlik miqdori bilan gaz ustida tashqi kuchlar bajargan ishning yiьindisiga teng bo’ladi.
U2 - U1 = dQ + dA (2)
(2) formuladan (2) formula kelib chiqishi uchun ish ishorasini manfiy olish kerak. CHunki, bunda tashqi kuchlar gaz ustida ish bajaradi.

Yüklə 0,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:

1 2 3 4 5