Mavzu№1. Ko‘rish analizatori va uning yordamchi a’zolari klinik anatomiyasi va fiziologiyasi

Yuqori qovoqni pastga tushib turishi – ptoz deb ataladi. 

Ptoz tug‘ma va ortirilgan bo‘ladi. Tug‘ma ptozga asosan yuqori qovoqni ko‘taruvchi  mushakni 

yaxshi rivojlanmaganligi sabob bo‘ladi. Ortirilgan ptozga sabab yuqori qovoqni ko‘taruvchi  mushakning 

parezi  yoki  paralichidir.  U  ko‘pincha  ko‘zni  harakatga  keltiruvchi  nerv  innervatsiyasi  doirasidagi 

mushaklar parezi bilan birgalikda uchraydi. Ptoz bo‘yin simpatik nervi paradichida ham uchraydi, chunki 

yuqori  qovoqni  ko‘tarishda  shu  nerv  innervatsiya  qiladigan  sillik  mushaklar  ham  ishtirok  etadi.  Bunda 

ptoz bilan birgalikda, ko‘z olmasining orqaga surilishi (enoftalm) va qorachiqni toratishi ko‘zatiladi. Ptoz, 

mioz,  enoftalmdan  iborat  bu  simptom  kompleksga  –  Gorner  sindromi      deb  ataladi.  Davolash:  davolash 

ptozni  keltirib  chiqargan  sabablarga  qaratilan  bo‘lishi  kerak.  Agar  yuqori  qovoq  qorachiq  sohasini 

berkitib  tursa  va  ko‘rishga  xalaqit  borsa  uni  xirurgik  davolash  zarur.  Teri  orasidap  ip  o‘tkazib,  yuqori 

qovoqni  peshona  mushaklariga  tortish  va  yuqori  qovoqni  ko‘taruvchi  mushaklarni  qisqartirish  eng  keng 

tarqalgan operatsiyalardandir.