Mavzulashgan

Buddizm dini asosiy e'tiqod manbayi bo'lgan hududlar qaysilar? J: Sharqiy va Janubi-sharqiy Osiyo (Xitoy, Yaponiya, Mongoliya va boshqalar)

Buddizm dini nechadan ortiq e'tiqodchilarga ega? J: 700 mln.dan ortiq

Buddizm dinining qanday mazhablari bor? J: maxayana, xinayana, lamaizm kabi mazhablari

Dunyoviy dinlarning tarqalish mintaqalari.

№	Dunyoviy dinlar	E'tiqod qiluvchilarning asosiy qismi tarqalgan mintaqalar
1	Buddizm	Sharqiy va Janubi-sharqiy Osiyo
2	Xristianlik	Yevropa, Shimoliy Osiyo, Amerika, Avstraliya, Tropik Afrika
3	shundan: katolik	G'arbiy va Janubiy Yevropa, Janubiy Amerika, Tropik Afrika
4	protestantlik	Shimoliy Yevropa, Shimoliy Amerika, Avstraliya
5	pravoslav	Sharqiy va Janubiy Yevropa, Shimoliy Osiyo
6	Islom	Janubi-g'arbiy, Janubiy, Janubi-sharqiy va Markaziy Osiyo, Shimoliy Afrika
7	shundan: sunniylar	Ko'pchilik musulmon davlatlar
8	shialar	Eron, Ozarbayjon, Iroq, Bahrayn

1. MAVZU: JAHON URBANIZATSIYASI.

1. 
   Aholi punktlarining ikki asosiy ko'rinishi qaysilar hisoblanadi? J: Qishloq va shaharlar
   
2. 
   Shahar deb nimaga aytiladi? J: aholisining asosiy qismi qishloq xo'jaligidan boshqa tarmoqlarda band bo'lgan aholi punktlariga aytiladi.
   
3. 
   Aynan shaharlar aholining qanday manzilgohlari hisoblanadi? J: madaniy hordiq chiqarishini ta'minlab beruvchi manzilgohlar
   
4. 
   Jahonda shaharlar sonining keskin ortishiga nima sabab bo’ladi? J: Ishlab chiqarish sohalarining rivojlanishi, ayniqsa, sanoat inqilobining yuz berishi, olis, chekka hududlargacha yetib borish imkonini beruvchi transport yo'llarining barpo etilishi.
   
5. 
   Urbanizatsiya nima? J: (lotincha «urb» - «shahar») - shaharlar, shahar aholisining soni va salmog'ining o'sishi, shahar turmush tarzining tarqalish jarayoni.
   
6. 
   Urbanizatsiya darajasi, odatda, nima bilan o'lchanadi? J: jami aholi tarkibida shahar aholisining salmog'i bilan
   
7. 
   Agar 1800-yilda Yer yuzi aholisining 3 % i shaharlarda istiqomat qilgan bo'lsa, oradan yuz yil o'tib, mazkur ko'rsatkich necha % ga yetdi? J: 14 % ga
   
8. 
   2000-yilga kelib jahonda urbanizatsiya darajasi necha % ni tashkil qildi? J: 47 % ni
   
9. 
   2018-yil holatiga ko'ra, dunyo bo'yicha urbanizatsiyaning o'rtacha ko'rsatkichi necha % ga teng bo'ldi?J: 55 % ga.
   
10. 
    Urbanizatsiya darajasi ko'rsatkichlari bo'yicha jahon davlatlarini necha toifaga ajratish mumkin va bular qaysilar? J: uch toifaga
    
    1. 
       Shahar aholisining ulushi 75 % dan yuqori bo'lgan yuqori darajada urbanizatsiyalashgan davlatlar (masalan, AQSH, Yaponiya, Belgiya va b.);
       
    2. 
       Shahar aholisining ulushi 50 % dan 75 % gacha bo'lgan o'rtacha darajada urbanizatsiyalashgan davlatlar (masalan, JAR, Peru, Xitoy va b.);
       
    3. 
       Shahar aholisining ulushi 50 % dan kam bo'lgan past darajada urbanizatsiyalashgan davlatlar (masalan, Misr, Bangladesh, Moldova va b.)
       
11. 
    Mintaqalar orasida eng yuqori urbanizatsiya darajasi qayerga tegishli? J: Shimoliy Amerikaga tegishli (82 %)
    
12. 
    Qolgan hududlarda urbanizatsiya ko’rsatkichi necha % ni tashkil etadi? J: Lotin Amerikasida 81
    

%, Yevropada 74 %, Avstraliya va Okeaniyada 68 %, Osiyoda 50 %, Afrikada 43 % ni tashkil etadi.

13. 
    Jahon mintaqalarida urbanizatsiya darajasining o'zgarishi (% hisobida).
    
14. 
    Qaysi hududlarda urbanizatsiya ko'rsatkichning o'zgarishi nisbatan sekin yuz bermoqda? J: Yevropa, Shimoliy Amerika, Avstraliya va Okeaniya hududlarida.
    
15. 
    Nima uchun Osiyo va Afrikada urbanizatsiya darajasi tez ortib bormoqda? J: aholining tabiiy o'sishi yuqoriligi, qishloqlardan shaharlarga faol aholi migratsiyasi ta'sirida urbanizatsiya darajasi tez ortib bormoqda.
    
16. 
    Lekin rivojlanayotgan davlatlarda shahar aholisi soni ortishi qanday urbanizatsiya ko'rinishida ham kechadi? J: soxta urbanizatsiya
    
17. 
    Soxta urbanizatsiya natijasida qanday manzilgohlar shakllanadi? J: yirik shaharlar atrofida
    

zaruriy infratuzilma elementlariga ega bo'lmagan, qishloqlardan ko'chib kelgan aholi tomonidan tartibsiz ravishda bunyod etilgan manzilgohlar shakllanadi.

18. 
    Soxta urbanizatsiya manzilgohlar maydoni ayniqsa qaysi davlatlarning yirik shaharlarda ancha katta? J: Braziliya va Hindistondagi yirik shaharlarda
    
19. 
    Urbanizatsiya jarayoni natijasida nima yuz beradi? J: nafaqat shaharlar va shahar aholisi soni ortadi, balki shahar manzilgohlari maydoni ham kengayishi yuz beradi
    
20. 
    Shahar aglomeratsiyasi nima? J: turli kattalikdagi shaharlarning ma'muriy, ishlab chiqarish, ijtimoiy aloqalar natijasida birlashuvi hisoblanadi
    
21. 
    Aglomeratsiya, aholi punktlari aglomeratsiyasi — aholi punktlarining, xususan shaharlarning bir-birlariga qo`shilishib yagona urbanizatsion va huquqiy iqtisodiy zona hosil qilishi. Aglomeratsiyada aholi zich bo`lib, xilma-xil ishlab chiqarish tarmoqlari, birinchi galda sanoat korxonalari, ilmiy va o`quv muassasalari va boshqa yuksak darajada konsentratsiyalashgan bo`ladi.
    
22. 
    Mavjud aglomeratsiyalar qanday bo'lishi mumkin? J: bir markazli va ko'p markazli
    
23. 
    Megalopolis so’zining ma’nosi? J: yunoncha megalu - «katta», polis - «shahar»
    
24. 
    Megalopolis deb nimaga aytiladi? J: yirik shaharlar va shahar aglomeratsiyalarining bir- biriga qo'shilib ketishiga aytiladi.
    
25. 
    Megalopolislarni yana nima deb ham atash mumkin? J: bir qancha shahar aglomeratsiyalarining yig'indisi deb ham
    
26. 
    Hozirgi vaqtda jahonda nechta ta to'liq shakllangan megalopolis mavjud? J: 6 ta.
    
27. 
    Jahonda to'liq shakllangan megalopolislar haqida ma'lumot.
    

№	Megalopolis	Joylashgan davlati	Aglomeratsiyalar soni	Eng yirik aglomeratsiyasi	Umumiy uzunligi, km
1	Shimoli-sharqiy (Bosvash)	AQSH	40	Nyu-York	800
2	Ko'lbo'yi (Chipits)	AQSH	35	Chikago	900
3	Tinch okeanbo'yi (Sansan)	AQSH	15	Los-Anjeles	800
4	Ingliz	Buyuk Britaniya	30	London	400
5	Reyn	Niderlandiya, Germaniya, Belgiya, Fransiya	30	Reyn-Rur	500
6	Yapon (Tokaydo)	Yaponiya	20	Tokio- Iokagama	700

12.