LM egri chizig‘ining yasalishi.
LM egri chizig‘i daromad darajasi Y va foiz stavkasi R ning pul
bozori muvozanatda bo‘lgan holatdagi barcha kombinatsiyalarini
ko‘rsatadi, ya’ni bunda pullarga bo‘lgan real talab uning taklifiga teng
bo‘ladi: (M/R)
D
=(M/P)
S
. LM egri chizig‘ini ikki usulda yasaymiz: 7. 3-a
rasmdagi LM egri chizig‘i keynscha likvidlilikni afzal ko‘rish
nazariyasidan kelib chiqqan muvozanatli pul bozorining grafigi asosida
yasaladi. Daromad darajasining oshishi (Y
1
dan Y
2
gacha) pullarga
bo‘lgan talabni oshirib, M
D
egri chizig‘ini o‘ngga siljitadi, foiz stavkasi
esa R
1
dan R
2
ga ko‘tariladi. Bu LM egri chizig‘ini tasvirlashda
muvozanatli pul bozorini ta’minlash uchun yuqori daromadga yuqori foiz
stavkasi mos kelishini ko‘rsatadi. Shuning uchun LM egri chizig‘ining
yo‘nalishi ijobiy bo‘ladi.
109
10.3 -a rasm. LM egri chizig‘ining yasalishi (1-usul)
50
10.3-b rasmda LM egri chizig‘i (IV grafik) pullarga bo‘lgan umumiy
talab (u o‘z ichiga: a) daromadga bog‘liq va II grafikda (M/R)
D
T
egri
chiziq ko‘rinishida keltirilgan pullarga bo‘lgan transaksiyali talab va b)
foiz stavkasiga bog‘liq va III grafikda (M/R)
D
A
egri chiziq ko‘rinishida
tasvirlangan pullarga bo‘lgan spekulyativ talabni oladi) taklifga (M/R)
S
tengligi tamoyilidan keltirib chiqarilgan (I grafikning III kvadrantida
keltirilgan). Daromad darajasi Y
1
ga teng bo‘lganda pullarga bo‘lgan
transaksiya talabi [(M/R)
D
T
]
1
ga teng va iqtisodiyotda mavjud pul taklifi
sharoitida pullarga bo‘lgan spekulyativ talab [(M/P)
D
A
]
1
ga teng bo‘lib, R
1
foiz stavkasiga mos keladi. Agar daromad darajasi Y
2
ga oshsa, pullarga
bo‘lgan transaksiya talabi [(M/P)
D
T
]
2
ni tashkil etadi, bunda pullarga
bo‘lgan spekulyativ talab [(M/P)
D
A
]
2
ga teng bo‘ladi, bu R
2
foiz
stavkasiga mos keladi. Shunday qilib, yuqori darajadagi daromadga
yuqoriroq foiz stavkasi to‘g‘ri keladi.
50
N.Maxmudov, H.Hakimov. Makroiqtisodiy tahlil. O’quv-uslubiy majmua. T.TDIU, 2018
|