Mbaza. Uz barcha fanlardan imtihon javoblar va savollari

 
11-BILET  
1. Qadimgi Xitoy Sin sulolasi davrida.
Sin
(aynan — toza) — Xitoyda hukmronlik kilgan manjur imperatorlari 
sulolasi (1644— 1911). S. sulolasi hukmronligini 4 ta yirik davrga boʻlish 
mumkin: 1) manjurlarning Xitoyga bostirib kirganidan Min davlati 
chegaralarida S. tuzumini oʻrnatilishigacha (1644—83; Shunchji va Kansi 
hukmronligi); 2) 17-asrning 80-yillaridan 18-asrning 70-yillarigacha — 
Xitoyda S. tuzumining nisbatan turgʻun ichki siyosati va Xalxadagi 
moʻgʻul knyazliklari, Amurdagi rus qishloqlari, Jungʻor xonligi, Tibet, 
Sharqiy Turkiston, Vyetnam, Birma, Nepal va boshqalarga nisbatan 
bosqinchilik yurishlari (Kansi, Yunchjen va Syanlun hukmronliklari) davri; 
3) 18-asrning 70-yillaridan 19-asrning oxirigacha, yaʼni S. monarxiyasi 19-
asr oʻrtalarida kapitalistik davlatlar agressiyasi natijasida ichki nizolarning 
kuchayishi (Syanlun, Szyatsin, Daoguan, Syanfin, Tunchji, Guansyuy 
hukmronliklari) dav-ri; 4) 1894—95 yillardagi Yaponiya— Xitoy 
urushidan Sinlarning taxtdan voz kechgunlarigacha boʻlgan davr. S. im-
periyasi imperialistik davlatlarning yarim mustamlakasiga aylangan. 
Sinxay inqilobi natijasida S. sulolasi hukmronligi agʻdarib tashlangan 
(soʻnggi manjur imperatori Pu I 1912 y. 12 fevralda taxtdan rasman voz 
kechgan). 
 
2. O‘rta Osiyoning temir davriga o‘tishi. .
 
Bosib olingan mamlakatlarni itoatda tutmoq uchun 
ahamoniylar yagona davlatni alohida viloyat – 
satrapliklarga
bo‘lib tashladilar. Bu so‘z forscha «xshatra» – «viloyat» so‘zidan 
kelib 

---

MBAZA.UZ BARCHA FANLARDAN IMTIHON JAVOBLAR VA SAVOLLARI
 
chiqqan. Viloyat boshlig‘i – 
satrapga 
cheklanmagan hokimiyat 
berilgan edi. Satraplarning ko‘pchiligi ahamoniylar sulolasining 
vakillari 
bo‘lgan. O‘rta Osiyoning forslar bosib olgan viloyatlari uch 
satraplikka bo‘linadi. Har bir satraplik yillik soliq to‘lagan. Bundan 
tashqari, qaram xalqlar saroy va ibodatxonalar qurilishiga ham 
safarbar etilgan. Soliqni kumush, chorva mollari (otlar, tuyalar, 
qo‘ylar), hunarmandchilik buyumlari (sopol idishlar, qurol- yarog‘, 
zeb-ziynatlar), kiyim-kechak va hayvonlar terisi bilan to‘lashgan. 
Doro I va uning vorisi Kserks hukmronligi davrida bosib olingan 
viloyatlardagi O‘rta O siyo xalqlari yunon-fors urushlarida ham 
qatnashganlar. Mashhur Marafon jangida (mil. avv. 490-yil) fors 
qo‘shinlari markazida bo‘lgan saklar muvaffaqiyatli urushgan. 
Gerodot Kserks boshchiligida yunonlar ustiga yurish qilgan 
o‘rtaosiyolik jangchilar qurol-yarog‘larini mufassal tasvirlagan. 
Baqtriyaliklar kamon va nayzalar bilan, saklar xanjar va jangovar 
boltalar bilan, xorazmiylar va so‘g‘diylar baqtriyaliklarniki kabi 
qurol-aslahalari bilan jangga kirishgan. Sak va baqtriya 
suvoriylari Kserks qo‘shinidagi eng yaxshi 
jangchilardan hisoblangan.