Mbaza. Uz barcha fanlardan imtihon javoblar va savollari

Mil. avv. 337-yilda 
Spartadan tashqari barcha yunon 
shahar-davlatlarining vakillari Korinfga yig‘ildilar va Makedoniya 

---

MBAZA.UZ BARCHA FANLARDAN IMTIHON JAVOBLAR VA SAVOLLARI
 
hokimiyati ostida forslarga qarshi yurish maqsadida yunon 
shaharlari ittifoqini tuzdilar. Ular murosada tinch-totuv yashash, 
o‘zaro urushlar olib bormaslik va bir-birining ichki ishlariga 
aralash maslik to‘g‘risida bir qarorga keldilar. Biroq Filipp II 
forslarga qarshi yurishini amalga oshira olmasdan vafot etdi. Uning 
o‘g‘li Makedoniyalik Aleksandr hukmdor bo‘ldi. 
 
18-BILET  
1. Sparta shahar-davlati.
Mil. avv. XII asrda 
Janubiy Yunonis ton (
Lakonika
) hududiga 
d 
oriylar 
qabilasi bostirib kirdi. Ular Sparta shahar-davlatiga asos 
soldilar. 
Sparta eng yirik yunon davlatlaridan biriga aylandi. Spartaliklar 
qulga aylantirgan mahalliy aholi – 
ilotlar 
ham aslida yunonlar 
bo‘lib,ular bilan bir tilda so‘zlashgan. Ilotlar spartaliklardan qattiq 
nafratlanar edi. Bunday sharoitda o‘z hukmronligini faqat 
kuchbilan saqlab qolish mumkin bo‘lgan. Shuning uchun ham 
spartaliklar o‘z davlatlarida alohida shart-sharoitlar yaratdilar, 
jumladan, hamma qat’iy intizomga amal qilar, yengilganlar 
shafqatsiz jazolanardi. Sparta urushga tayyorgarlik ko‘rayotgan bir 
shaharga o‘xshab qolgan. Chet elliklar Spartaga kiritilmagan. 
Savdo-sotiq sust rivojlangan, san’at asarlari, chiroyli ibodatxonalar 
ham bo‘lmagan. Hamma uylar bir-biriga o‘xshatib qurilgan.
Ilotlar kichik-kichik qishloqlarda yashaganlar. Ular butun boshli 
davlatning mulki hisoblanardilar. Ilotlar alohida spartaliklar oilasi 
yeriga ishlov berib, chorvani boqishgan va boshqa majburiyatlarni 
bajarishgan. Spartaliklar esa faqat jangchi edilar. Ular dehqonchilik 
bilan ham, chorvachilik bilan ham shug‘ullanmaganlar.
 
2. Rim imperiyasining qulashi haqida ma’lumot bering.
Rimning kuchli go‘shini tashqi dushmanlardan himoyalanish va 
qo‘shni mamlakatlarning yerlarini bosib o lish uchun zarur edi. 
Dastlab qo‘shinga yermulkka ega bo‘lgan rimliklar olingan. Keyin 
chalik qo‘shin doimiy harbiy kuchga aylangan. Armiyada 17 
yoshga yetgan erkak fuqarolar xizmat qila olgan. 80 kishidan iborat 
jangchilar guruhi senturiyalar deb yuritilgan. Bir necha senturiyalar 
kogortani, 10 ta kogorta legionni tashkil etgan. Jangchilar ning 
ko‘pchiligi yaxshi ta’lim olgan askarlar bo‘lib, ular maosh 
olishlaridan tashqari kiyim va yarog‘-aslahalar bilan ta’minlangan. 
Xizmat muddati 25 yil bo‘lgan. Shuncha muddatdagi xizmati 

---

MBAZA.UZ BARCHA FANLARDAN IMTIHON JAVOBLAR VA SAVOLLARI
 
evaziga legio ner uy-joy, durustgina oylik maosh olish va Rim 
tarkibidagi turli o‘lkalarda xizmat qilish imkoniyatlariga ham ega 
bo‘lar edi. 
Rimliklar o‘ziga xos jang olib borish taktikasini ishlab chiqishgan: 
avvaliga shahar qurshab olinar, so‘ngra esa katapulta degan qamal 
quroli bilan devorlarni teshishar va shaharga bostirib kirishar edi. 
Pishiq me tal taxtachalardan tiklangan uzun ko‘tarma minoralar 
yordamida baland devorlardan o shib o‘tardilar.