Mediator team Fiziologiya Klinika

□■
Faktor V (
labil faktor
yoki proakselerin 
yoki akselerator globulin)

□■
Faktor VI (mavjud emas)
 !!!
□■
Faktor VII (
stabil faktor
yoki prokonvertin)

□■
Faktor VIII (
antigemofil faktor
-A = AHF 
yoki antigemofilik globulin=AHG)

□■
Faktor IX (Kristmas faktori yoki 
antigemofil 
faktor-B
)

□■
Faktor X (Stuart Prauyer faktori)

□■ 
Faktor XI (plazma tromboplastini 
oʻtmishdoshi yaʼni 
antigemofilik faktor-C
)

□■
Faktor XII (
Xageman faktori
yoki kontakt 
faktor)

□■
Faktor XIII (
fibrin-stabillovchi faktor
yoki 
fibrinaza
yoki 
Laki-Lorand faktori
) 
□■
HMW-K (yuqori molekular ogʻirlikdagi 
kininogen yoki 
Fitzjerald faktori
)

□■
Pre-Ka (Prekallikrein yoki 
Fletcher faktori
)

□■
Ka (Kallikrein)

□■
PL (trombotsit fosfolipidlari) 

---

Zebo Iskandarova. Aziza Zaynutdinova. Mirmuhsin Axtamov
. | 
MEDIATOR team
 
Faktor I (fibrinogen) – 
tabiatda globulinda eruvchi oqsil, molekular ogʻirligi 340 000 Da va jigarda 
sintezlanadi. Unda 6 polipeptid zanjir boʻlib, plazmadagi konsentratsiyasi 0,3g/dL. Trombin taʼsirida fibrinogen 
fibringa aylanadi.
 
Faktor II (protrombin) – 
trombinning inaktiv prekursori 
Faktor III (tromboplastin)
– toʻqima faktori yoki toʻqima tromboplastinlari deyiladi. Protrombin aktivatori 
shakllanishi tashqi yoʻlida ajraladi.
Faktor IV
(kalsiy) – Koagulatsiya uchun asosiy element. 
Faktor V
(labil foktor) – U shuningdek, proakselerin deyiladi. Oqsil tabiatli bu modda protrombin aktivatori 
hosil boʻlishi va protrombinning trombinga aylanishida qatnashadi. V omil qon ivish vaqtida sarflanadi, 
shuning uchun qon zardobida boʻlmaydi. Uning tugʻma yetishmovchiligi gemofiliyaga sabab boʻlishi mumkin. 
Faktor VII
(stabl faktor yoki 
autoprotrombin-1
)
Bu faktor jigarda vitamin K yordamida sintezlanadi. U tashqi yoʻldan X faktor aktivlanishi uchun zarur 
hisoblanadi. Bu omil qon ivish vaqtida sarflanmaydi, shuning uchun plazmada topiladi. VII faktor 
yetishmovchiligi kamdan-kam hollarda uchraydi, ammo tez-tez 
kumarin
kabi antikoagulant dorilar berish, 
dozani oshirish qon ketishlarga sabab boʻlishi mumkin.
Faktor VIII (antigemofilik globulin) – 
jigarda sintezlanadigan betta-2 globulin oqsili hisoblanadi. U X faktor 
aktivlanishi uchun zarur, shuningdek, protrombin aktivatorining ichki yoʻldan aktivlanishini taʼminlaydi. U qon 
ivishida sarflanadi, shuning uchun qonda topilmaydi. Uning nasliy yetishmovchiligi 
klassik gemofiliya
(gemofiliya A). Agar kasallik meros qilib olinsa qon ivish vaqti oshib ketadi.

Faktor IX (Kristmas faktor) – 
tromboplastik komponent (PTC) yoki autoprotrombin 2 deyiladi. U K 
vitaminiga bogʻliq holda jigarda sintezlanadi. U Ca ishtirokida aktiv faktor XI yordamida faollashadi va ichki 
yoʻldan protrombin aktivatori shakllanishi uchun zarur. Uning nasliy yetishmovchiligi yoki yoʻqligi 
gemofiliya 
B
ga sabab boʻladi va gemofiliya A ga oʻxshaydi. Bu kasallik dastlab Kristmas degan bemorda aniqlanganligi 
sabab Kristmas faktori deb nomlangan.