Potensial energiya berilgan sistemadagi jismlarning o’zaro vaziyati bilan bog’langan energiyadir va shu sistema bir holatdan ikkinchi holatga utganda bajariladigan ish bilan o’lchanadi. Og’irlik kuchi maydonida yer yuzasidan h balandlikda turgan jism potensial energiyasi quyidagiga teng:
Epot mgh, (6.6)
bu yerda g - erkin tushish tezlanishi, m - jism massasi.
Berk ( yopiq ) sistemadagi jismning to’la energiyasi uning kinetik va potensial energiyalarining yig’indisiga teng va o’zgarmas bo’ladi:
E Ekin Epot (6.7)
Bu ifoda energiyaning saqlanish qonuni deyiladi.
7-§. QATTIQ JISM HARAKATI
Jismni ixtiyoriy harakatini ko’rganda uni ikki asosiy harakat — ilgarilanma va aylanma harakatlarning yig’indisi sifatida qarash mumkin, ya’ni umumiy ko’chish:
S Silg Sayl . (7.1)
Kattiq jismning bunday harakatini yassi harakat deyiladi. SHunga ko’ra qattiq jism tezligini shunday yozish mumkin:
V Vilg Vayl , (7.2)
bu yerda – Vilg ,Vayl ilgarlanma va aylanma harakat tezligi. Aylanish jarayonida har xil nuqtalarda har xil bo’ladi:
Dostları ilə paylaş: | 
