Iqtisodiyot ishlab chiqarishning 2 omilini, ya`ni moddiy va shaxsiy omilini tan oladi. Mahsulot yaratish jonli va moddiy mehnat sarflanmay turib, vujudga kelmaydi. Korxonalarga rejalashtirish buyicha mustakillik berilishi xar bir korxona ishlab chikarish va mehnat numdorligi darajasiga karab kancha ishchi kuchi kerakligini mustaqil rejalashtiradi.
Mehnat resurslarini tahlil etishda korxonani ishchi kuchi bilan ta`minlanishi ish vaqtidan foydalanishi, mehnat umumdorligi va ularni mahsulot hajmiga ta`siri aniklanadi.
Mehnat resurslari xarakteriga ko`ra 2 guruhga bo`linadi.
Sanoatda ishlab chiqarish xodimlari.
Noishlab chiqarish xodimlari.
Sanoatda ishlab chikarish xodimlari tarkibiga quyidagi kategoriyadagi xodimlar kiradi.
Tahlil etishda sanoat ishlab chikarish xodimlarini reja bilan takkoslab korxonani ishchi kuchi bilan ta`minlanishi aniklanadi. Utgan davr bilan takkoslash esa uning dinamikasi, ya`ni utgan yilga nisbatan ortishi yoki kamayishi aniklanadi. Mahsulot ishlab chikarish rejasining bajarilishi mehnat resurslarini tarkibi strukturasiga xam boglikdir. Mahsulot ishlab chikarishni avtomatlashtirish, mexanizatsiyalash, ilgor texnologiyani joriy etilishi va tarmok xususiyatiga kura korxonalar mehnat resurslari buyicha xar xil strukturaga egadir.
Tahlil etishda sanoat ishlab chikarish xodimlarini reja bilan takkoslab korxonani ishchi kuchi bilan ta`minlanishi aniklanadi. Utgan davr bilan takkoslash esa uning dinamikasi, ya`ni utgan yilga nisbatan ortishi yoki kamayishi aniklanadi. Mahsulot ishlab chikarish rejasining bajarilishi mehnat resurslarini tarkibi strukturasiga xam boglikdir. Mahsulot ishlab chikarishni avtomatlashtirish, mexanizatsiyalash, ilgor texnologiyani joriy etilishi va tarmok xususiyatiga kura korxonalar mehnat resurslari buyicha xar xil strukturaga egadir.
Struktura bu jami sanoat ishlab chikarish xodimlari tarkibidagi ishchilar, xizmatchilar, raxbar xodimlarning tutgan ulushi (salmogi) tushuniladi.