MəMMƏdov qəRİb xəLİlov mahmud

Daxili  yanma  mühərrikinin  təkmilləşdirilməsi 

Son illər dünyanın iri avtomobil kompaniyaları ekoloji təhlükəsiz avtomobil mühərriklərinin istehsalı üzrə 

çalışırlar. İşçi mühərriklərini daim təkmilləşdirərək yeni, yanacağın tam yanmasını təmin etmək istiqamətində 

işlər aparılır. Avropa və ABŞ-ın qabaqcıl firmalarının avtomobilləri 80-cı illərə nisbətən 10-16 dəfə atmosferə 

az zərərli qaz buraxır. Bu mühəriklərin zəifləşdirilmiş qarışıqla işləməsi, çox qlapanlı sistem, elektron işə  salma 

nəticəsində əldə edilir.  

Elektron sistemlə idarəetmədən istifadə olunaraq mühərriyi, tormuzu və başqa aqreqatları optimallaşdırmaqla 

avtomobili ekoloji baxımdan təmiz saxlamaq olar. 

Almaniyada avtomobil yanacağını  100 km məsafədə 9-ildən –4 ilə qədər azaltmaq vəzifəsi  qarşıya qoyul-

muşdur. 

«Misubisi motors» kompaniyası yeni klas mühərrikli maşınlar buraxır. Bircərgəli, 4 silindrli, işçi həcmi 1,8  l  

olan belə mühərriklərlə şəhər şəraitində yanacağa 25% qənaət olunur. 

1997-ci ildə «Mersedes-Bens» xüsusi kiçik dərəcə «A» indeksli avtomobilin prezentasiyası keçirildi. Elə hə-

min ildən onun sənaye buraxılışı da oldu.  Alıcılara 2 yeni benzin mühərriki –60-75 kvt gücü ilə, həmçinin 2 tur-

bodizel  mühərriki olan 44 və 66 kvt gücü ilə. Yanacaq sərfi 100 km gedişdə 4  L –  dən – 7  L   təşkil edir. 

1997-ci ildə Frankfurtda (Almaniya) «Audi»firmasının eksperimental modeli «Az-2» avtomobil salonunun 

ən parlaq yeniliyi sayılır. Bu  avtomobil   təmiz alüminiumdan olub 3 silindrli mühərrikli, 4 yerli maşındır – qa-

baqcadan «A-2» adlandırılmışdır. Bu super iqtisadi maşın  ən az benzin işlədərək bu baxımdan rekord sayılır. 

«A-2» avtomobili 100km məsafədə 3  l benzin işlədir. Belə maksimal qənaəti yanacağı ötürən turbodizel mühər-

riyi təmin edir. 

---

 

122