Mezolit (o’rta tosh) davri


XXasrning 50-60 yillarida suv inshootlarining qurilishi va bunda o'zbek xalqining mehnat jasorati



Yüklə 0,72 Mb.
səhifə134/293
tarix02.01.2022
ölçüsü0,72 Mb.
#43010
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   293
Mezolit (o’rta tosh) davri-fayllar.org

XXasrning 50-60 yillarida suv inshootlarining qurilishi va bunda o'zbek xalqining mehnat jasorati. Respublika dexkonchiligi kadimdan sun'iy sugorishga asoslangan o'zbek xalki suvni obi xayot deb ardoklaydi.Kanaltar kurish, eskilarini ta'mirlash, ariklami tozalash ishlari doimo xashar yuli bilan amalga oshirilgan.Bu an "ana xozirgacha davom etadi.50-yillaming urtalarida Sirdaryoda Boyovut kanali, Fargona va Namangan viloyatlari orkali utgan Oxunboboev nomli kanal, Kdshkadaryo, Samarkand viloyatlarida Eski Angor kanali kurildi. 1954 yili Namangan viloyatida Kosonsoy suv om bori ishga tushiriIdi.Ittifok xukumatining kursatrnasi bilan 1956 yili paxtani kupaytirish maksadida Mirzachuldagi 300 ming gektar unumdor erlarni uzlashtirishga karor kilindi.SHu munosabat bilan 1961-yili 127 km.uzunlikdagi Janubiy Mirzachul kanali kurildi.1968-yili 63 km.uzunlikdagi Markaziy Mirzachul kanali kurildi.Amudaryodan Buxoroga suv etkazish maksadida 1965-yili uzunligi 200 km .bulgan Amu-Buxoro kanali kurildi. Uning suvini 67 m.blandlikga torgi b beruvchi yirik nasos stansiyalari bunyod etildi.Bu kanal BV'xoro viloyatidagi 90 ming gektar er, 26 ming gektar yangi erlar sutorildi.Bundan tashkari Kizil kum saxrosida maydoni 300 ming gektardan ortik bulgan yaylovlar sugorildi.Karshi dashli.Surxon-SHerobod vodnysini uzlashtirish munosabati bilan Janubiy Surxon suv ombori, Zang, SHerobod va Amu-Zang kanallarining kurilishi Surxon-SHerobod vodiysini sugorishga imkon berdi.Respublikada yirik suv omborlari xam bunyod etildi.Urushdan keyingi ikki un yillikda 10 ta suv ombori kurildi.Jumladan Buxom viloyatida Kuyimazor, Kashkadaryo viloyatida CHimkurgon, Toshkcnt viloyatida Toshkent suv omborlari ishga tushirildi.Paxta maydonlarini kengaytirish maksadida sovet xuku magi tomonidan sugorish inshootlari tarmogining shiddat bilan kengaytirilishi respublika uchun katta salbiy okibatlarga olib keldi. Kanallar, suv omborlari va boshka suv inshootlari kurik erlarni uzlashtirish imkonini berdi.SHu bilan birga, bu inshootlar yakin atrofidagi joylarga salbiy ta'sir kursatdi.Bu irrigatsiya kurilishlari natijasida er osti suvlari satxi yukoriga kutarib, xaydaladigan erlami shur va botkok bosdi, bog-roglar, tokzorlar kurib koldi.

5. O'zbekiston Respublikasining tinchliksevar mustaqil tashqi siyosat asoslarining ishlab chiqilishi, uning tamoyillari. Umuminsoniy qadriyat esa butun insoniyatga, jahon xalqlariga tegishli bo’lgan ma’naviy boyliklardan tashkil topadi. Milliy qadriyat, avvalo tarixiy hodisa ekanligi bilan ajralib turadi. U bir kun yo bir yilda shakllanmasdan, balki insoniyatning milliy ma’naviy tarixi, millatning ma’naviy kamol topish jarayoni bilan bog’lanib ketadi. Milliy qadriyatning asosiy belgisi va o’zagi, milliy axloq, milliy his-tuyg’u, milliy ruhiyat kabi masalalar bilan bog’liq, shu bilan birga, milliy qadriyatda milliy manfaat masalalarini ham o’rganib chiqish maqsadga muvofiqdir.

Ma’naviyat majmui ham milliy, ham umuminsoniy qadriyatlar asosida shakllanadi. Milliy ahloq qadriyatning markazida turadi. Uning belgilari rostlik, adolat, do’stlik, insonparvarlik, bir-biriga hurmat, hamjihatlik, bilimlilik, mehnatsevarlik, ona tili va Vatanga muhabbat, sahovat, mas’ullik, halollik singari fazilatlardir. Qadriyat so’zning ma’nosini o’zbek tilidagi qadr ma’nosidan bilib olish mumkin. Qadr tushunchasi serqirra ma’no va mazmunga ega bo’lib, qadriyat sifatida qaralayotgan ob’ekt, narsa, voqea, hodisa yoki biror idealning sub’ekt uchun ijtimoiy ahamiyatini anglatadm. Qadriyatlar mohiyati jnhatidan moddiy va ma’navmy qadriyatlarga bo’linadi va ular quyidagi shakllarda namoyon bo’ladi:

Inson yashab turgan moddiy muhit bilan bog’liq bo’lgan qadriyatlar

An’nalar, urf-odatlar va marosimlarda aks etadigan axloqiy qadriyatlar; 

Insoniyat aql-idroki va amaliy faoliyati zaminida shakllangan mehnat malakalari va ko’nikmalari, bilim va tajribalari, qobiliyat va iste’dodlarida namoyon bo’ladigan qadriyatlar; 

Odamlar o’rtasidagi jamoatchilik, hamkorlik, xayrixohlik, hamjihatlikka asoslangan munosabatlarda ko’rinadigan qadriyatlar. 

Kishilar yoshi, kasbi, jinsi va irqiy xususiyatlari bilan bog’lik bo’lgan qadriyatlar. 



Bayon etilgan qadriyatlar, o’z navbatida: 1) umuminsoniy; 2) mintaqaviy; 3) milliy; 4) diniy qadriyatlarga bo’linadi. Umuminsoniy ma’naviyat birligida mazkur qadriyatlarning o’ziga xos o’rni bo’lib, ular 2 turga: milliy va umuminsoniy qadriyatlarga bo’linadi. Milliy qadriyatlar ayrim xalq, millatlar va elatlarning tarixiy taraqqiyoti jarayonida yaratilgan barcha moddiy va ma’naviy boyliklarning yig’indisidan iborat. Milliy qadriyatlar umuminsoniy va mintaqaviy qadriyatlar bilan birgaliqda mavjud bo’ladi. Milliy qadriyatlar masalasiga mustaqillikkacha etarlicha e’tibor berilmay kelindi. Endiliqda mustaqillik va demokratiya jarayoni milliy qadriyatlarii qayta idrok etish va anglashni talab etadi. Bu sohada yig’ilib qolgan muammolarni yangicha tafakkur asosida chuqur nazariy mushohada etish hayot taqozosidir


Yüklə 0,72 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   130   131   132   133   134   135   136   137   ...   293




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin