Jahondagi buyuk geografik kashfiyotlar natijasida Buyuk ipak yo’li mavqyeining pasayishi.Mamlakatdagi va kushni viloyatlardagn feodal mojarrolarning kuchayishi chet elliklarning boskinlar karvon yullar xavfeizligini ta’minlash imkoniyatidan maxrum kildi. Natijada kushni davlatlar bilan savdo-diplomatik munosabatlar xam buzildi. Buyuk ipak yuli XUXVI ayerlardagi Buyuk geografik kashfiyotlar davri boshlangandan sung uz-uzidan suna boshladi. Savdo yullarning janubga kuchishi va dengiz savdosining kuchayishi Markaziy Osiyo shaxarlarining tashki savdo alokalariga jiddiy zarba buldi. Buyuk geografik kashfiyotlar tufayli Xindi ston dan va xatto ancha shimoldagi viloyatlardan mollarning kupgina turlari dengiz yulidan yuborila boshladi, chunki tuya va otga suyangan karvon Garbiy Yevropaning yelkanli kema va karavellalari bilan tenglasha olmas edi. Ammo uning insoniyattarakkiyotidagi ijobiy urni shubxasizdir.
