Microsoft Word 03 Kishlok xujaligida buxalteriya xisobi va solikka tortish \

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
1.1-rasm. Xo‘jalik hisobining funksiyalari 
Xo‘jalik hisobi hamma vaqt, har qanday ijtimoiy-iqtisodiy tuzumda ham, o‘zining mohiyatiga ko‘ra 
boshqaruv apparatini axborot bilan ta'minlashga mo‘ljallangan. 
Shunday qilib, xo‘jalik hisobi – xo‘jalik faktlarini, hodisalarini va jarayonlarini boshqarish, nazorat 
va tahlil qilish maqsadida ularni kuzatish, o‘lchash, ro‘yxatga olish va umumlashtirish tizimidir. Xo‘jalik 
hisobi negizida uchala hisob turining (
opyerativ, statistik va buxgaltyerlik
) o‘zaro bog‘liqligini 
ifodalaydigan boshqaruv obektining faoliyat ko‘rsatish modeli tuziladi. Ular bir-birlarini o‘zaro 
to‘ldiradilar va ko‘p hollarda bir xil axborotlardan foydalanadilar (hisobning turlari va ularning qiyosiy 
tavsifi 1.3- paragrafda batafsil bayon qilingan). 
Xo
‘
jalik hisobining 
funksiyalari 
 
Axborotlarni to
‘
plash
Axborotlarni ro
‘
yxatga 
olish
Axborotlarni 
tizimlashtirish
Axborotlarni tahlil qilish va boshqaruv qarorlarini qabul qilish

---

1.2. Xo‘jalik hisobida qo‘llaniladigan o‘lchovlar 
Xo‘jalik yurituvchi subekt faoliyati to‘g‘risidagi axborotlar, agar barcha hisobga olingan resurslar 
va xo‘jalik jarayonlari hisob o‘lchovlarida ifodalansa, axborotdan foydalanuvchilar extiyojini qondiradi.
Hisob o‘lchovlari
 
– xo‘jalik resurslari va jarayonlarini o‘lchash va hisoblash asosida xo‘jalik 
yurituvchi subektning har xil extiyojlari uchun ko‘rsatkichlarni shakllantiradigan o‘lchov birliklari.
Xo‘jalik mablag‘larini va jarayonlarini hisobda miqdoriy aks ettirish uchun 
natural
, 
mehnat
va 
pul 
o‘lchov
laridan foydalaniladi.