Microsoft Word 2020-21 ijtimîiy majmua so'ngisi


 Ijtimoiy pedagogika prinsiplari



Yüklə 2,3 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə30/261
tarix22.10.2023
ölçüsü2,3 Mb.
#159928
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   261
IJTIMOIY PEDAGOGIKA

2 Ijtimoiy pedagogika prinsiplari

«Printsip» so’zi lotincha so’zidan hosil bo’lgan «asos», «boshlanish» ni bildirali. Har 
qanday fan uchun ishlatilgan muayyan qoidalardan kelib chiqadigan o’z printsiplari mavjud. 
Fanlar printsip va qoidalar bizga bog’liq bo’lmagan holda mavjud. Ulardan chetga chiqish 
mumkin emas, aks holda pedagogik faoliyat befoyda balki zararli bo’ladi. Ijtimoiy pedagogika 
pedagogikadan ajiralib chiqdi, tabiiyki o’z asosida shu fan printsiplariga tayanadi. 
Pedagogikadagi printsiplar shaxs ta’lim tarbiyasining umumiy yo’nalishini beradi va aniq 
pedagogik vazifalar hal etish uchun asos bo’lib xizmat qiladi. Biroq, shu fan rivojlanishining har 
bir davri uchun pedagogika printsiplari haqidagi masala munozaralidir.
Zamonaviy davr ham bundam mustasno emas. Olimlar u yoki bu printsiplarni olga suradi 
yoki yangicha ma’lumotlarni izohlaydi. Bu borada ijtimoiy pedagogikada yanada ko’p 
qiyinchiliklar yo’zaga kelmoqda, ammo uning dunyoviy balog’at yoshiga (100 yildan ortiq) 
qaramay O’zbekistonda bu fan endi o’z ining birinchi qadamlarini quymoqda.
Biz 
3 ta printsipni ko’ribb chiqamiz
, tarbiyaning tabiyatga uyg’un bo’lish to’g’risidagi 
printsip, tarbiyaning madaniy uyg’un bo’lish printsipi va gumanizim printsipi. Shu printsiplardan 
har biri ijtimoiy pedagogikada o’zining talqiniga va o’ziga xos xususiyatiga ega. 
 
Sharq uyg’onish davri buyuk olimi entsiklopediyachisi va mutafakkiri Abu Ali Ibin Sino 
(980-1067) o’z asarlarila tarbiyaning tabiyatga uyg’un bo’lish haqida gapirgan edi. Masalan «uy 
ro’z g’or tutish» haqidagi asarida Ibin Sino yo’zgan ediki, inson aqlli mavjudod shuning uchun 
tabiyatda alohida o’rin tutadi va uning qonunlariga ko’ra rivojlanadi. 
«Yo’lgon xislatlarni qayta tarbiyalash» asarida esa Ibn sino yo’zadiki, kimki axloqsiz 
insonni tarbiyalomogchi bo’lsa unda u uni har tamonlama o’rganishi insonning tabiyati 
qoidalarini bilishi kerak. Natijada tarbiyaning tabiyat bilan uyg’un bo’lish printsipi ko’pgina 
buyuk pedagoglar tomonidan o’z pedgogik va ijtimoiy pedagogik nazariyalari qurish asosi 
sifatida olingan edi. Masatan, Fransiya falsafachisi Jan Jak Russo hisoplagan ediki, bola 


50 
tarbiyasi tabiyat bilan uyg’un ravishda amalga oshirilishi kerak. U yozadiki, 

Yüklə 2,3 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   261




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin