Microsoft Word Амалиёт Махсулот сифати ва сифатни бошкариш 2016 lotin

1. Qatlamlashtirish -
eng oddiy statistik usullardan biri. Agar 
chetlanishlar mahsulotni tayyorlash sharoitlari bilan bog‘liq deb 
faraz qilinsa, o‘lchash ko‘rsatkichlarini alohida qatlamlar bo‘yicha, 
ya’ni mashina va uskunalar bo‘yicha alohida, har bir operator 
bo‘yicha alohida, xomashyo bo‘yicha alohida, brigadalar bo‘yicha, 
smenalar bo‘yicha ham alohida nisbiy o‘rganilib, tahlil qilish 
ishlarini amalga oshiriladi.
2. Grafiklar -
o‘rganilayotgan voqelikning faqatgina aniq bir 
vaqtdagi 
holatinigina 
tavsiflab 
qolmay, 
balki 
rivojlanish 
tendensiyasini ham o‘rganish imkonini beradi.
44

---

Ustunli 
grafiklar-mahsulot 
tannarxining 
uning 
turiga 
bog‘liqligi, korxonaning ko‘rgan zararini ishlab chiqarilgan yaroqsiz 
mahsulotning hajmiga bog‘liqligi kabi omillarni miqdoriy jihatdan 
ustunlarning balandligi orqali ifodalashga asoslangan ustunli 
grafiklarni yasashda ordinatalar o‘qi bo‘yicha miqdori; abssissa o‘qi 
bo‘yicha omillari qo‘yiladi. Har bir omilga ma’lum bir ustun 
tegishli bo‘ladi.
50
“
й
о
u-
.
13
C /3
О
К
40
-
30
20
-
10
6.1-rasm. Mahsulotning sotib olinishini rag‘batlantirish:
1
-sifat; 
2
-narxning arzonlashtirilishi; 3-kafolatli muddat;
4-dizayn; 5-olib borib berish; 
6
-boshqalar.
4. 
Aylanali grafiklar -
ma’lum bir parametr ayrim 
qismlarining nisbatini tavsiflash maqsadida qo‘llaniladi.
Masalan, mahsulot ishlab chiqarishga ketgan xarajatlarning 
mahsulot tannarxidagi ulushini ifodalashda yoki ayrim mahsulot 
turlari bo‘yicha olingan daromadlarning korxonaning umumiy 
daromadidagi ulushini ifodalashda qo‘llanishi mumkin.
45

---

6.2-rasm
Mahsulot ishlab chiqarish tannarxining tarkibiy tuzilishi:
1
-ishlab chiqarish moddiy sarf-xarajatlari.
2
-mehnatga to‘lanadigan haq harajatlari.
3-ijtimoiy sug‘urta xarajatlari.
4-asosiy ishlab chiqarish fondlari amortizatsiyasi.
5-ishlab chiqarish xarakteridagi boshqa xarajatlar.
3