- 81 - avtomatlashib
borgan
sari
shu
jismoniy
mashqning
chaqqonlikning rivojlantirish vositasi tarzidagi a hamiyati
kamayib boradi. Harakat faoliyatini tez va maqsadga muvofiq
qayta tuzish qobiliyati to‘satdan o‘zgargan sharoitdagi
ta’sirlarga
darhol
javobning
berilishi
chaqqonlikni
rivojlanayotganligidan dalolat beradi. Bunda yuklamaning
o‘zgarishi
sodir
bo‘ladi,
chaqqonlikni
rivojlantirishga
yo‘naltirilib
yuklamani
oshirish
shug‘ullanuvchilarga
koordinatsiyaviy qiyinchiliklarni oshiradi. Ular yyengishi
lozim bo‘lgan koordinatsiyaviy qiyinchiliklar uch guruhga
bo‘linadi:
1. Harakatlarning aniqligiga erishishdagi qiyinchiliklar.
2. Ularning o‘zaro moslasha olishidagi qiyinchiliklar.
3. Birdaniga, qisqa, o‘zgargan sharoitda duch kelinadigan
qiyinchiliklar.
Amaliyotda qayd qilingan qiyinchiliklarni oson hal qilish
uchun, asosan, L.P.Matveyevning chaqqonlikni tarbiyalash
metodikasidan ko‘proq foydalaniladi:
1. G‘ayritabiiy, g‘ayri oddiy dastlabki holatdan foydalanish (zarur bo‘lgan tomonga orqa bilan turib uzunlikka
sakrashlar va hk.).
2. Mashqni oynaga qarab bajarish ( diskani chap qo‘l
bilan uloqtirish yoki bokschini chap tomonlama turib zarba
berishi).
3. Harakatlar tezligi va sur’atning o‘zgartirish (masalan,
tezlashtirilgan usulda yoki sekinlashtirib mashqlar bajarish).
4. Fazoda mashqlar bajarilayotgan chegaralarni o‘zgartirish (masalan,
uloqtirishda
snaryadlarni
kichiklashtirilgan aylanadan uloqtirish yoki maydoni satxi
