eğitim
ekonomisine, eğitim sosyolojisine uyumlu
olmalıdır. Hedefler aynı zamanda girdilere
(öğrenci sayısı, yaşı, cinsiyeti, toplumsal
ekonomik politik yapısı, hazır bulunuşluk
düzeyi, eğitim alt yapısı)
uyumlu olacak şekilde
belirlenmelidir.
Hedefler bilgi, beceri, tutum olarak; eğitim
kurumunun, dersin, ünitenin, konunun hedefleri
şeklinde oluşturulmalıdır.
Hedef yazma ilkeleri:
1-Gerçekleştirilmesi istenen davranışları
açık ve tam olarak ifade etmelidir. Cümle sonu
istenilen davranışı belirten fiille bitmelidir.
Ancak
bazı fiiller birden çok anlam içerdiğinden
karıştırılabilmektedir. “Bilme, anlama, kavrama,
yapabilme, hoşlanma” gibi fiiller yerine daha
seçici olanları önerilmektedir. Bunlar
“tanımlama, hatırlama, tanıma, betimleme,
işaret etme, yorumlama, sonuç çıkarma, imaları
anlama, sonuçları kestirme,
düzenleme, seçme,
çalıştırma, ögelere ayırma, ilişkileri belirleme,
neden-sonuç ilişkileri kurma, karşılaştırma, ayırt
etme, üretme, önerme, genelleme, soyutlama,
kavramsallaştırma, yargılama, eleştirme,
sıralama, saptama,
kullanma, ölçme,
değerinin farkında olma, benimseme, gözetme,
sorumluluğu taşıma, yaklaşım sergileme”
olabilir.
Ayrıca davranışın “-ebilme”
ile biten fiillerle
gösterilmesinden kaçınılmalıdır.
2-Hedefler kazandırılacak davranışla ilgili
olarak beş temel soruyu cevaplayabilmelidir:
1)kim yapacak? 2)ne yapılacak? 3)ne kadar
(iyi) yapılacak? 4)ne için yapılacak? 5)ne
zaman yapılacak?
3-Hedefler öğrenci davranışına
dönüştürülecek özellikte olmalıdır. Eğiticinin
veya öğrencinin yapacaklarını göstermemelidir.
“Bilimsel yöntem kullanmayı öğretme” eğiticinin
yapacağıdır. “Bilimsel yöntemler kullanır”
öğrencinin yapacağı hedef davranıştır. “Bilimsel
yöntemler kullanma” hedeftir.
4-Bilgi, beceri, tutumlarla ilgili hedefler;
bilişsel, devinişsel ve duyguşsal alanların
basamak sıralarına uygun yazılmalıdır (bakınız
sayfa 62). Belli bir alana giren hedefler
kolaydan zora, basitten karmaşığa
doğru
dizilmelidir.
5-Kesin olarak ölçme ve değerlendirmeye
olanak verecek biçimde gözlenebilir ve
ölçülebilir olmalıdır.
6-Hedefler saptandıktan sonra bir ölçüte de
oturtulmalıdır. Ölçüt kazandırılması öngörülen
bilgi beceri ve tutumun istenen düzeyini
gösterir. Bu durum başarıyı ölçme ve
değerlendirmede yansızlık ve birlik sağlar. “Kan
basıncını ölçme” yerine “kan basıncını beş
dakika içinde aşamalarına uygun olarak ölçme”
yazılabilir. Ölçütler davranışın niteliğine ve
öğrencinin hazır
bulunuşluk durumuna göre
belirlenebilir.
7-Öğrenmeye ve öğretilmeye değer
olduğuna öğrencinin ve eğiticinin inandığı
ölçütlerde, mantıksal ve psikolojik olarak
gerçekleştirilebilir olmalıdır.
8-Konu başlıkları hedef değildir. Öğrenim
hedefi yazılıp hangi içerikle ilgili olduğu
belirtilmelidir (hedef-içerik çizelgesi).
9-Kapsamlı, sınırlı, birbirlerine binişik değil
bitişik, kendi içlerinde tutarlı ve
birbirini
destekleyici olmalıdır. Ayrıca bir dersin hedefi,
diğer derslerle, okulun ve devletin hedefleriyle
uyumlu ve birbirini destekler nitelikte olmalıdır.
Dostları ilə paylaş: