Qanday so‘z to‘g‘ri keladi? -
qish oyi…(sentyabr, oktyabr,
fevral, noyabr, mart); - bir yilda …(24 oy, 3, 12, 4, 7);
-ota o‘z o‘g‘lidan…(katta, kichik, teng); -yo‘lovchilar transporti…(kombayn, yuk
mashinasi,avtobus, teplovoz).
Ortiqcha so‘zni ayting:
-atirgul, lola, shahar, boychechak, rayhon; -dar
yo
, ko‘l, ko‘prik, hovuz;
-qo‘g‘irchoq, sakragich, qum, koptok, lego; -stol, gilam, kreslo, krovat, stul;
-terak, qayin, arg‘uvon daraxti, atirgul tog‘ teragi; -tovuq, xo‘roz, burgut,
kurka;
-aylana, uchburchak, to‘rtburchak, ko‘rsatkich, kvadrat; -Sanjar, Iskandar,
Ho‘san, Mavluda, Burhonov; -son, bo‘linma, qo‘shilma, ayirish, ko‘paytirish;
-quvnoq, tez, g‘amgin, shirin, ehti
yo
tkor. To‘g‘ri ayt (og‘zaki-mantiqiy
fikrlash
darajasi
bir-biriga
o‘xshash
narsalarni
chiqara
bilish).
Masalan, «chinnigul» so‘ziga xuddi «bodiring»ga «sabzovot» qanday to‘g‘ri
kelganidek mos so‘z topishini tanlab olish kerak.
1.
Bodring (sabzavot) - Chinnigul (begona o‘t, shudring).
2.
Poliz (sabzi) – Bog‘ (devor, qo‘ziqorin, olma, quduq, o‘chirgich).
3.
Soat (vaqt) – Gradusnik (oyna, katta, krovat, harorat, shifokor).
4.
Mashina (motor) – Qayiq (dengiz, ma
yo
q, elkanli kema, to‘lqin, quruqlik)
5.
Stol (kotiba) – Pol (dar
yo
, gilam, chang, taxtalar, mix).
Ularni
umumlashtirib
qanday
so‘z
bilan
aytish
mumkin?
-ola bug‘i, tovon baliq…; -bodring, pomidor…; -shkaf, divan…; -iyun, iyo‘l…; -
fil, chumoli…;
6.
Ko‘rsat, rasmda qayerda aylana kvadrat ostida, kvadrat aylana ustida,
aylana kvadrat ustida, kvadrat aylana ostida, aylana kvadrat ustida va aylana
63
kvadratning chap tomonida, aylana va kvadrat ichida va boshqa.
7. Mantiqiy fikrlash: Bola oldiga uch qator, har birida to‘rttadan kartochkalar
qo‘yiladi-nuqtalar, qorchalar va ta
yo
qchalar. Birinchi qatorda nuqtachalar,
ikkinchisida
qorchalar,
uchinchisida
ta
yo
qchalar
chizilgan.
Birinchi va ikkinchi qatordagi kartochkalarni ko‘zdan kechira turib kattalar bolalar
bilan ularning 1 dan 4 gacha oshib borish tartibida qo‘yilganligiga ishonch hosil
qiladi.
Dostları ilə paylaş: |
