Vurgu
K
onu
şma sırasında kelimelerin tüm heceleri aynı tonda ve aynı vurgu ile okunmaz. Tüm dillerde kelimelerin farklı
hecelerine vurgu yap
ılır ve bu vurgular konuşmanın doğallığını oluştururlar. Tek düze ve tek tonda çıkan bir
konu
şma akışını düşünün. Bilgisayar makinelerine okutulan konuşma metinlerini dinlemişseniz bu vurgu
monotonlu
ğunu açık bir şekilde gözlemlemişsinizdir. Her dilde kelimelere yapılan vurgu yerleri değişebilir. Burada
Türkçe’de vurgular
ın yerleri konusunda bize yardımcı olacak bazı kuralları aktarıyoruz:
1.Her kelimenin bir hecesi üzerinde mutlaka ses bask
ısı (vurgu) vardır. Örneğin “heyecan” kelimesinde vurgu son
hecededir.
2.Türkçe’de kural olarak vurgular son hece üzerindedir.
İstisnalar hariç kelimeye ekleme yapıldıkça vurgu son
heceye do
ğru kayar.
hece-- heceler-- hecelerde -- hecelerdeki
3. Bazen vurgu sondan önceki hecelerden birine yap
ılır. Bu tür istisna durumları aşağıda gösterelim:
--
İlk heceye: İl, bölge, semt adları
İl: Ankara, Samsun, Erzurum, İzmir, Konya, Rize, Urfa, Paris, Sofya, Moskova
Bölge: Akdeniz, Marmara, Ege, Karadeniz
Semt: Dikmen, Çankaya, Etlik, Bahçecik, Topkap
ı
--Ortadaki hecelerden birine:
İl, bölge, semt adları
Erzincan, Edirne, Trabzon, Sakarya, Denizli, Anadolu, Keçiören, Du
şambe,
--Zarf ve ba
ğlaçlarda ilk heceye:
20
Niçin, ancak, önce, sonra, ayr
ıca, yalnız, belki, henüz, ansızın, nasıl, hangi
--Türkçe kelimelerin ald
ığı bazı ekler vurguyu bir önceki heceye kaydırır. Bu ekler: “ ce, le, me/ma, se/sa, im/sin”
“Sence, benimle, okuma, yazd
Dostları ilə paylaş: |