www.ziyouz.com kutubxonasi
53
10.Ota-onasini ismini aytib chaqirish, murojaat etish. Biron joyda so’ralganda ham ismlarini aytishdan
saqlanmog’i mahbubrokdir. (Zarur o’rinlar bundan mustasno.) Ushbu odob ota-onaga rioya qilinishi
talab etilgan. Chunki, ular vujudga kelishingga sabab bo’lgan ulug’ zotlardir. Ammo jamiyatdagi
o’rningga, ilmu hunar ega bo’lishingga asosiy sababchi ustoz va murabbiylarga ham bu odobni
ko’llash ayni muddaodir.
11.Har qanday cho’p va narsalar bilantish kavlash. Og’izning badbo’y bo’lishidan saqlanmog’i kerak.
Albatta buning uchun tishlarini vaqtida tozalab borishi va hidlarni ketkazadigan ashyolardan
foydalanmog’i zarur bo’ladi.
12.Qo’llarini loyqa suv bilan yuvishdan va tuproq bilan tozalashdan uzoq bo’lishi kerak.
13.Ostona va zinalarga o’tirish. Eshikka suyanish, unga osilishdan saqlanmog’i kerak.
14.Hojatxonada uzoqo’tirish, badbo’y hidlarni hidlash. Masalan: bunday joylarda gazeta-jurnal, kitob
o’qish zehnga salbiy ta’sir ko’rsatadi.
15.
Тykturib yengil hojatini ravo qilish, bavl qilish odobsizlik hamda tarki sunnatdir.
17.Kiyimni kiygan holda tikish, tugmasini o’tkazish, ta’mirlash.
18.Yeng, etagi va kiyimlari bilan yuzi va badanlarini artib quritish.
19.O’rgimchak inlarini qoldirish, tegmaslik. Rivoyatlarga ko’ra, o’rgimchak uy egalarini halokatga
uchrashlarini tilab: -Ular yo’q bo’lsa edi, bu joylarni o’zim egallardim,- deb niyat qilar ekan. Hozirgi
tadqiqotchi olimlar o’rgimchak inlari in-son asab va sog’ligiga ta’siri borligini aniqlaganlar.
O’rgimchak uyasini buzib tashlash sunnatdir.
20.Eng asosiylaridan biri - namozga beparvo bo’lish, vaqtida o’qimaslik, tahorat va ruknlarni
nomigagina bajarish. Namozda shikastalik, xushu-xuzu’ni tark qilib, kibr-havo bilan turish va
hakozolarni hammasi qalb nurini zaiflashtiradi, imon va taqvoni yo’qotadi.
21.Masjidga - jamoat namoziga hammadan eng oxirida kirib, eng birinchi bo’lib chiqish.
22.Ayniqsa, asr va bomdod namozlaridan keyin oz vaqg ham o’tirmay darhol chiqib ketish taqvo, ilm
va boshqa fazilatlardan juda katta mahrum qiladi.
Hadisi shariflarda, mo’’min masjidda go’yo baliq suvda hayotdan bahra olgani kabi, mo’’min ham
masjidda yayraydi,.ko’nglida xotirjamlik paydo bo’ladi. Munofiq o’zini masjidda qafasga tushgan
kushdek his qiladi. Behalovatlik bilan qo’nimga joy topolmagani kabi, imkon topishi bilanoq darhol
masjiddan chiqib ketadi.
Тolib esa haqiqiy imon sohibining xislatlari egasi bo’lmog’i kerakdir.
22.Bozorlarga tez-tez borish, borganda ham erta borib kech qaytishni odat qilish, albatta yomon
ko’rilgan ishdir. Chunki, bozordaturli odamlar va voqealarga ko’zi tushadi, xayoli bo’linadi, ilmi va
yo’lidan chalg’iydi. Qimmatli vaqti zoye ketadi.
23.
Тilamchilik uchun ko’l uzatish hamda o’zi qila oladigan ishlarni boshqa birov qilib berishini so’rash
nafratlik va juda noloyiq ishdir.
24.Ota-onasi, ustozlari haqida yomon fikr yuritish, so’kish, noshoista tilaklar bildirish, shuningdek,
boshqalarga ham shunday munosabatda bo’lish, haqoratlash faqat o’zi uchun eng og’ir oqibatlarni
keltiradi.
25.Idish-tovoqlarda xamir yuqini, kosada ovqat yuqini qoldirish, yug’indini noo’rin yerlarga tashlash
yaxshi emas. Ydishni darhol yuvib qo’ymasdan tashlab ketish kabilardan saqlanmog’i kerak.
26.Chiroqni nafasi bilan puflab o’chirishdan uzoq bo’lsin. Chunki, bularning barchasi faqirlik,
muhtojlik va birovga qaram bo’lishni yuzaga chiqaradi.
Shubhasiz, bular oyat va hadis bilan hamda ulug’ zotlarning hayotiy tajribalari bilan aniq va quyoshdek
ravshan isbot etilgan.
27.Singan, qurib qolgan, siyohi yo’q qalam bilan yozish.
28.Singan tarokda soch tarash.
29.Ota-ona haqqiga duo qilmoqni tark qilish. Ustoz va murabbiylarni ham duo qilmaslik.
30.Sallani o’tirgan holda o’rash, chunki, bu beadablikdir.
31.Shim, shalvar kabi liboslarini turib kiyish.
Ilm olish sirlari. Imom Zarnujiy
Dostları ilə paylaş: |