Microsoft Word islom ensik ziyouz com doc

 
BALOZURIY Ahmad ibn Yahyo ibn Jobir ibn Dovud (taxm. 820-892) - arab tarixchisi. 
"Futuh ul-buldon" ("Mamlakatlarni fath etish") va "Ansob ul-ashrof" ("Iqtidorli 
kishilarning nasablari") kabi tarixiy asarlari bilan mashhur. Birinchi asarining 
qisqartirilgan nusxasi bizgacha yetib kelgan. Unda hijrat davridan boshlab to Suriya, 
Armaniston, Misr, Mag‘rib, Ispaniya, Iroq va Eronning fath etilishigacha bo‘lgan tarixiy 
voqealar bayon etilgan. Asarda mahalliy xalqlar va turli mashhur qurilishlarga doir juda 
ko‘p muhim ma’lumotlar ham bor. Shuningdek, unda arab tilining fath qilingan 
mamlakatlarda devon ishlarida qabul etilishi, turli jarima va soliqlar, tanga va chaqa 
pullar, arab yozuvining tarixi xususida ma’lumotlar mavjud. Bu kitob Gollandiyada 
sharqshunos de Gue tomonidan 1866 y.da nashr etilgan.
BALUZIY, Abul Abbos al-Hasan ibn Sufyon ash-Shayboniy al-Baluziy an-Nasaviy (? -
915/916) - shofi’iylikdagi yirik muhaddis, faqih, muftiylardan. Niso viloyatidagi Baluz 
(Faruz) qishlog‘ida tug‘ilgan. Sam’oniyning yozishicha, u Iroq, Shom, Misr va Xuroson 
shaharlari bo‘ylab sayohat qilgan, uning huzuriga turli mamlakatlardan olimlar kelib 
saboq olganlar. 12-a.da uning Baluz qishlog‘idagi qabri ziyoratgoh bo‘lgan. Sam’oniy 
B.ni fiqh, hadis va ilmi adab bo‘yicha 20 ustozi va 10 ta shogirdini qayd etib o‘tgan. 
Fiqhga doir 3 asari bor.
BAL’AMIY Abu Ali Muhammad ibn Muhammad (? - 974 - Buxoro) - tarixchi olim, davlat 
arbobi. Somoniylardan Abdulmalik ibn Nuh (954-961) va Mansur ibn Nuh (961-976) 
zamonida bosh vazir bo‘lgan. U 963 y. Tabariy (839-923)ning "Tarix ul-anbiyo var-rasul 
val muluk val-xulafo" ("Payg‘ambarlar, podshohlar va xalifalar tarixi") nomli yirik asarini 
fors tilida qaytadan yozgan. Bu Sharqda 9-a.gacha bo‘lgan siyosiy voqealarni o‘zida aks 
ettirgan, O’rta Osiyoda yangi fors tilida bitilgan birinchi asar bo‘lib, Tabariyning arab 
tilida yozilgan va Leydenda (1879-89) nashr etilgan yuqoridagi asariga qaraganda aniq 
ma’lumotlarga boy va ayrim hollarda mufassalroqdir. Aftidan, B. Tabariy asarining 

---

Islom Ensiklopediyasi 
www.ziyouz.com kutubxonasi 
49
avvalgi to‘laroq nusxalaridan foydalangan. B.ning bu asari chet tillariga tarjima qilingan. 
Mazkur kitob 1958 va 1974 y.da tuzatishlar bilan Tehronda 2 marta nashr etildi. Uning 
qo‘lyozma nusxasi O’zbekiston musulmonlari idorasining kutubxonasida saqlanmoqda.