Microsoft Word Materiallar Full

II INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE OF YOUNG RESEARCHERS 

592 

 Qafqaz University                         

          18-19 April 2014, Baku, Azerbaijan 

E-təhsil haqqında məlumatlar son 10-15 ildə daha geniş yayılmasına baxmayaraq, onun tarixi daha qədimdir.İlk  

kompyuterləşdirilmiş sistemlər ortaya çıxarıldıqdan bir müddət sonra bunun təhsildə istifadə oluna biləcəyi düşünülmüşdür. 

1960-cı illər kompyuterləşdirilmiş sistemlərdən  təhsil, biznes, təlim, ordu kimi bir çox sahələrdə istifadə olunmağa 

başlanğıc oldu.Bu zamanda İngiltərə bir sıra yeniliklərlə tanındı. Məsələn, 1963-cü ildə The British Computer Society 

kompyuter tədrisi üçün School’s Committee yaratdı. 1965-ci ildə ilk dəfə olaraq məktəblərdə kompyuter quraşdırıldı. 1967-

ci ildə The National Council for Education(NCET) yaradıldı. 

E-təhsilin ənənəvi tədris metodlarından fərqli aşkar bir çox faydaları vardır. Bunlardan ən başlıcası vaxt və qiymətlə 

əlaqəli üstünlükləri saymaq olar. Məs: hər hansı bir xarici ölkədə baş tutacaq təlimin e-təhsil vasitəsi ilə səyahət etmədən və 

bunun üçün xüsusi bir vaxt ayırmadan  əldə edilməsi mümkündür. Ümumi olaraq e-təhsilin faydalarını  aşağıdakı kimi 

sıralamaq mümkündür: 

  Öyrənmək üçün zaman və məkan məhdudiyyətinin olmaması   

  Fərdi bilik səviyyəsinə uyğun təlim materiallarını təmin edilə bilmə imkanı  

  Fərdi və ya qrup şəklində olan təlimlərdən eyni zamanda yararlanma imkanı 

  Zaman itkisinin qarşısının alınması 

  Vəsaitlərin fərdə uyğun təmin edilməsi sayəsində təlimlərin daha effektiv şəkildə qavranılması 

  Təlimlərlə bağlı yeniliklərin asan  şəkildə çatdırılma və əldə etmə imkanı  

  Böyük kütlələr  (məs: məktəb şagirdləri) üçün nəzərdə tutulan dərs və təlimlərin asan şəkildə idarə edilə bilməsi  

  Əldə edilən biliklərin paylaşılma və müzəkirə ediləbilmə imkanı  

Tədqiqat işimdə e-təhsilin bu faydalarından fərqli bir sahədə, əlillərə yardım məqsədilə yararlanmanın yolları və buna 

dair yerinə yetirilməsi planlanan işlərdən bəhs ediləcəkdir. E-təhsilin  əlillər üçün istifadə  məqsədi ilə planlanan bu 

çalışmanın mərkəzində  əlillərin təhsil materiallarını  əldə edə biləcəkləri, interaktiv çalışma  şəraitini təmin edəcək bir 

portalın hazırlanması vardır. Əlil uşaqlar üçün yaradılacaq bu tipli  bir  portalin faydaları da çox olacaqdır.  Əsas məqsəd bu 

cür uşaqların cəmiyyətdən təcrid olunmasının qarşısını almaqdır. 

 

Portalda dərslər mərkəzləşmiş bir sistemlə idarə olunacaqdır. Evində internet olan hər bir kəs dərslərə qoşula biləcək. 

Portalda müxtəlif fənlər üzrə hazır video  dərslər, pdf və ya video dərsliklər mövcud olacaqdır. Ayrıca şagirdlərin diqqətini 

cəlb edəcək və maraqlı faktların əks olunacağı “Bunları bilmək maraqlıdır” bölməsinin olmağı nəzərdə tutulur. Portaldan iki 

şəkildə faydalanmaq mümkündür : qeydiyyatsız və qeydiyyatlı. 

Qeydiyyatda olmayan şagirdlər portalda olan hazır pdf və ya video dərsliklərdən istifadə edə,“Bunları bilmək  

maraqlıdır “ bölməsini izləyə bilər.  Şagird bilik səviyyəsini müəyyən etmək üçün online imtahanda iştirak edə biləcək.  

Həmçinin sualları olan şagirdlər və ya valideynlər online chat və e-mail sistemindən istifadə edərək suallarını ünvanlaya 

bilərlər. 

Qeydiyyatda olan şagirdlər üçün aşağıdakı imkanlar olacaqdır: 

1.  Telekonfrans(müəllimlə video dərslərə qatıla biləcəklər.Əlilliyindən asılı olaraq fərqli  şəkildə tədris metodlarının 

tətbiqi nəzərdə tutulur. Məs: Lal uşaqlar üçün lal dilini bilən müəllim nəzərdə tutulub. Belə olan halda şagird işarələrlə 

video dərsdə müəllimə sual verdikdə müəllim onu başa düşəcək və cavablayacaq.)Müəllim və şagirdlər video chat vasitəsilə 

bir-birilərini görə biləcəklər. Dərsdə hansı  şagirdin iştirak edib etmədiyini müəyyən edən status göstərici sistem də 

olacaqdır. 

2.  Chat xidməti. Müəllim və  şagird günün müəyyən saatlarında müəllimlə chat ilə  əlaqə quraraq suallarını  və 

müraciətlərini bildirəcəklər. 

3.  Chat xidməti(Psixoloqla). Problemləri olan, cəmiyyətdən özünü uzaq hiss edən şagirdlər bu chat xidməti vasitəsilə 

psixoloqla əlaqə saxlayacaqlar, problemlərini bildirəcək, psixoloji yardım alacaqlar. 

4.  Forum. Qeydiyyatda olan və olmayan şagirdlər üçün nəzərdə tutulub. Qeydiyyatda olanlar sual və cavablarını, 

münasibətlərini bildirdikləri halda qeydiyyatda olmayan şagirdlər forumdan sadəcə izləyərək faydalana biləcəklər.  

5.  E-mail. Qeydiyyatda olan və olmayan şəxslər üçün nəzərdə tutulub.  

6.  Gələcəkdə online dərsliklərlə yanaşı, çap olunmuş  şəkildə kitablar da mümkün olacaqdır. Bunlar poçt vasitəsilə 

şagirdlərə çatdırılması planlaşdırılır. 

7.  Hər tədris proqramının sonu şagirdlər test edilərək qiymətləndiriləcək. İl sonu şagird online imtahana qoşulacaq və 

imtahanlardamüvəffəq olanşagirdlər növbəti tədris mərhələsinə buraxıla biləcəkdir.  

 

Proyektin həyata keçirilməsi ilə birlikdə əlillərin tədris sistemində qarşılaşdığı bir çox problemlərin həll edilə bilməsi  

mümkün olacaqdır. Ümumiyyətlə bu cür sosial proyektlərin cəmiyyətə faydaları danılmazdır.   

 

 

 

 

---