160
iste'molchilar - bular novatorlar guruhiga kiruvchi iste'molchilardan keyingi o’rinda
turib, yangi tovarlarni oddiy tovarlar kabi qabul qiladilar.
Konservatorlar - skeptiklar, boshqa iste'molchi guruhlari singari, yangi
mahsulotlarni ulardan foydalanish tajribasiga ega bo’lganlari uchungina sotib
oladilar.
Superkonservatorlar - bu iste'molchilarning shunday guruhiki, ular har
qanday o’zgarishlarga shubha bilan qaraydilar, ular yangi tovarlarni faqatgina
o’zlarining an'analariga va odatlariga mos kelgandagina sotib oladilar.
Yuqorida keltirilgan ma'lumotlardan ko’rinib turibdiki, yangi tovarlarni ishlab
chiqaruvchilar birinchi navbatda supernovator va novatorlarning iqtisodiy,
psixologik, demografik va boshqa tavsiflarini o’rganishlari kerak.
Qisqa xulosalar
Tovarni yaratish, ishlab chiqarish, takomillashtirish, sotish, sotilgandan keyingi
xizmat ko’rsatish, reklama tadbirlarini ishlab chiqish, shubhasiz, tovar ishlab
chiqaruvchining butun faoliyatida markaziy o’rinni egallaydi. Mana shu kompleks
tadbirlar tovar siyosati deb ataladi.
Tovarning hayotiy davri - tovarning bozorda paydo bo’lgan davridan boshlab,
to uning sotilmay qolishigacha bo’lgan vaqt oralig’idir.
Marketing xizmati tovarning hayotiy davrini uzaytirish, sotish hamda
foydaning kamayishiga yo’l qo’ymaslik uchun tovar, bozor va marketing
kompleksini modifikatsiyalash usullarini izlashi kerak bo’ladi.
Korxona tovarning har xil hayotiy davri bosqichida ma'lum bir maqsadni
ko’zlagan holda marketing taktikasining u yoki bu shaklidan foydalanadi.
Dostları ilə paylaş: 
