|
Öhdəlik yaranan anda öhdəliyin icra predmetinin müəyyən olunması dərəjəsinə görə öhdəliklər üç cür
olur: birpredmetli öhdəliklər; alternativ öhdəliklər; fakultativ öhdəliklər.
Birpredmetli öhdəliklər odur ki, bu öhdəliklərə görə borclu şəxs kreditora dəqiq və konkret olaraq müəy-
yən edilmiş əşya verir. Məsələn, vətəndaş (satıcı) Bakı şəhərinin nqilab küçəsindəki 5 saylı yaşayış evini alıcı-
ya satır.
Alternativ öhdəliklər (latınca «alternare» — dəyişmək) odur ki, bu öhdəliklərə görə borclu şəxs kreditor
üçün mümkün olan iki və daha artıq hərəkətdən birini etməyə borclu olur. Bu cür öhdəliklər borclu şəxsin kre-
ditora bu və ya digər əmlak verməsini nəzərdə tutur. Alternativ öhdəliklərdə öhdəliklərin icra predmetləri sada-
lanır, yəni mümkün olan bir neçə icra variantı təklif olunur. cra variantını seçmək hüququ, əgər müqavilədən,
Mülki Məcəllədən və ya öhdəliyin mahiyyətindən ayrı qayda irəli gəlmirsə, borcluya məxsusdur (MM-in 434-
cü maddəsinin 1-ji bəndi). Seçmək hüququ kreditora da məxsus ola bilər. Məsələn, qüsuru olan mal satılarkən
istehlakçı (kreditor) satıcıdan və ya istehsalçıdan aşağıdakıları tələb etmək hüququna malikdir (« stehlakçıların
hüquqlarının müdafiəsi haqqında» qanunun 7-ji maddəsinin 1-ji bəndi): lazımi keyfiyyətli mala dəyişdirməyi;
satış qiymətini uyğun məbləğdə azaltmağı; malın qüsurlarının satıcının (və ya istehsalçının) hesabına aradan
qaldırılmasını və ya qüsurların aradan qaldırılması üçün özünün çəkdiyi xərclərin əvəzinin ödənilməsini və s.
Alternativ öhdəliklər icra predmetinin çoxluğunu nəzərdə tutan öhdəliklərdir. Lakin o, vahid öhdəlik hesab
edilir. Bu öhdəliklərin «məzmunu həm məlum, həm də qeyri-məlumdur». Alternativ öhdəlikləri hələ Roma hü-
ququ da tanıyırdı.
Dostları ilə paylaş: | 
