qavilə üzrə vəzifələrin icra edilməsini ifadə edir. Bəzi hallarda müqavilənin bağlanma anı ilə onun icra edilməsi
anı üst-üstə düşür. Bu cür məqamlarda da əmlakın verilməsi müqavilə üzrə vəzifələrin icrasını nümayiş etdirir və
şə
rtləndirir.
Real müqavilələrdə isə əmlakın verilməsi müqavilə üzrə vəzifələrin icra edilməsinə dəlalət etmir. Belə
ki, bu cür müqavilələrdə əmlakın verilməsi ilə müqavilə üzrə tərəflərin hüquq və vəzifələri əmələ gəlir. Məsə-
lən, vətəndaş əmlakı saxlanca verməyənə kimi saxlama müqaviləsi bağlanmış hesab edilmir və tərəflər üçün
hüquq və vəzifələr, yəni əşyanı geri qaytarmaq vəzifəsi, saxlamaya görə haqq ödəmək vəzifəsi və s. əmələ gəl-
mir.
Göstərilən müqavilə növlərini bir-birindən fərqləndirmək üçün MM-in onlara leqal anlayış verən müvafiq
maddəsinin mətninə diqqət yetirmək lazımdır; əgər bir tərəf digər tərəfə əmlak verməyi və digər hərəkət etməyi
öhdəsinə götürürsə, belə halda söhbət konsensual müqavilə bağlanmasından gedə bilər. Məsələn, MM-in borc
müqaviləsinə leqal anlayış verən 739-cu maddəsinin 1-ji bəndində göstərilir ki, borc verən pula və ya digər
ə
vəz edilən əşyalara mülkiyyət hüququnu borc alana keçirməyi öhdəsinə götürür. Deməli, belə halda konsensu-
al borc müqaviləsi bağlanır. Amma 1964-cü ilə sovet MM-in borc müqaviləsinə leqal anlayış verən 266-jı il
maddəsində isə göstərilirdi ki, borc verən borc alanın mülkiyyətinə pul və ya jinsi əlamətləri ilə müəyyən edilən
əş
ya verir. Belə halda isə yalnız real borc müqaviləsi bağlanmasından Roma hüququ dövründən bəri borc mü-
qaviləsi klassik real əqd sayılır.
Dostları ilə paylaş: |