rulmuş zərərin əvəzinin ödənilməsini tələb edə bilər (MM-in 21-ci və 448-ci maddələri).
2.2. Alıcının alınmış əşyanın qiymətini ödəmək vəzifəsi
Alıcının ikinci əsas vəzifəsi aldığı əşyanın qiymətini ödəməkdən ibarətdir. Alıcı özünün bu vəzifəsini əşya
üçün müəyyənləşdirilmiş pul məbləğini (qiyməti) satıcıya ödəməklə yerinə yetirir. Əgər alqı-satqı müqavilə-
sində əşyanın hissə-hissə ödənilməsi nəzərdə tutulmayıbsa, alıcı verilmiş əşyanın qiymətini satıcıya tam ödəmə-
yə borcludur (MM-in 598.2-ci maddəsi).
Alıcının əşyanın qiymətini ödəməsi onun verilməsi faktından asılı deyildir. Belə ki, alıcı əşyanı satıcıdan bi-
lavasitə təhvil almazdan əvvəl də, təhvil aldıqdan sonra da ödəyə bilər (MM-in 598.1-ci maddəsi). Alıcı əşyanı
satıcıdan bilavasitə təhvil almazdan əvvəl onun qiymətini ödəyərsə, bu, qabaqjadan ödəniş adlanır. Qabaqja-
dan ödənişin həyata keçirilmə müddəti və qaydaları MM-in 599-cu maddəsi ilə müəyyən edilir.
Alıcı əşyanı satıcıdan təhvil aldıqdan sonra onun haqqını ödəyərsə, bu cür ödənişə möhlətlə ödəniş deyilir.
Möhlətlə ödəniş həm nisyə (kreditlə) ödəniş, həm də hissə-hissə ödəniş növündə ola bilər. Nisyə satılmış əş-
yanın ödənilməsi qaydaları MM-in 600-cü, əşyanın hissə-hissə ödənilməsi qaydaları isə MM-in 601-ci maddə-
sində nəzərdə tutulmuşdur.
Alınmış əşyanın ödənilməsi müddəti MM-in 598-ci maddəsi ilə müəyyən edilir. Bu maddədə nəzərdə tutulan
qayda imperativ yox, dispozitiv xarakter daşıyır. Bu onu ifadə edir ki, alınmış əşyanın ödənilməsi barədə alqı-
satqı müqaviləsində ayrı qayda da nəzərdə tutula bilər və öhdəliyin mahiyyətindən ayrı qayda irəli gələ bilər.
Məsələn, elektrik enercisinin verilməsi üzrə öhdəliyin mahiyyətindən irəli gəlir ki, enerci dəyərinin ödənilməsi,
bir qayda olaraq, enercinin verilməsindən sonra həyata keçirilir. Belə ki, abonent faktiki surətdə qəbul etdiyi
enerci miqdarına görə pul ödəyir.
Dostları ilə paylaş: |