Microsoft Word mulki huquq doc

2. Mülki hüququn mənbə növləri  

Sivilistika elmində mülki hüququn müxtəlif mənbə növləri fərqləndirilir. Bu mənbə növlərinin və onlar ara-

sında qarşılıqlı münasibətlərin müəyyən edilməsinin həm nəzəri, həm də praktiki əhəmiyyəti vardır. Ona görə 

ki, yalnız hüquq mənbəyində ifadə olunan mülki hüquq norması müvafiq münasibəti nizama salmaq üçün tətbiq 

edilə bilər. Mənbə növü kimi tanınmayan və qəbul edilməyən norma hüquqi (ümumməcburi) əhəmiyyətə malik 

deyil. Bu normaların praktikada tətbiqi hüquqi qüvvə kəsb etmir.  

Hər bir ölkənin mülki hüquq mənbələrini, onların tərkibini və əhəmiyyətinə görə bu tərkiblər arasındakı mü-

nasibəti bilmək mühüm rola malikdir. Ona görə ki, bunlar dünya ölkələrinin mülki hüquq ailələrini (sistemləri-

ni)  bir-birindən  fərləndirməyə  imkan  verən  və  kömək  edən  əsas  amillərdən,  başlıca  komponentlərdən  biridir. 

Məsələn, digər amillərlə birlikdə mənbələrinə görə müəyyən etmək olur ki, bu ölkənin mülki hüququ dünyanın 

hansı hüquq ailəsinə (sisteminə) — roman-german ailəsinəmi, yoxsa ingilis-amerikan ailəsinəmi və yaxud baş-

qa birisinəmi daxildir. Ələlxüsus da dünyanın mülki hüquq ailələrini (sistemlərini) bir-birindən fərqləndirmək 

üçün hüquq mənbələri içərisində normativ aktların, o cümlədən məcəllələşdirilmiş aktların xüsusi çəkisi, məh-

kəmə praktikasının əhəmiyyəti, dini normalar və s. nəzərə alınır və mühüm rol oynayır. Bəzi ölkələrdə parla-

mentin qəbul etdiyi hüquqi aktlar, digər ölkələrdə məhkəmə presedenti və qərarları, bir qrup ölkələrdə hüquqi 

akt qəbul etmək üçün səlahiyyət verilən dövlət idarə orqanlarının normativ aktları, digər ölkələrdə isə dini nor-

malar  hüquq  mənbələri  arasında  üstün  mövqeyə  malik  olub,  digərlərinə  nisbətən  daha  vacib  əhəmiyyət  kəsb 

edir. Ona görə də Azərbaycan Respublikasının mülki hüququnun əsas mənbə növlərini müəyyənləşdirmək la-

zımdır. Bizim ölkədə mülki hüququn hansı mənbə növləri müvcuddur? Bu növlər arasında münasibət necə qu-

rulur? 

Bütün  sivil  və  inkişaf  etmiş  dövlətlərdə  hüququn  müasir  mənbələri  arasında  normativ  hüquqi  aktlar