Microsoft Word mulki huquq doc

Borclu  şəxsin  öhdəliyi  kreditorlardan  birinə  tamamilə  icra  etməsi  müəyyən  hüquqi  nəticələrə  səbəb 

olur. Belə ki, bu, öhdəliyin xitam olunmasına səbəb olur. Bununla o, kreditor qarşısında məsuliyyətdən azad edi-

lir. Bununla belə, birgə kreditorlar arasında hüquqi əlaqə davam edir. Borclu öhdəliyi tamamilə icra etdikdə, icra-

---

 

397

nın predmetini əldə edən kreditor birgə kreditorlardan hər birinə düşən payı ödəyir. Yaranan bu yeni münasibət-

lərdə borcludan icra predmetini əldə edən şəxs borclu, yerdə qalan digər birgə kreditorlar isə kreditor rolunda çıxış 

edirlər. Özü də icra predmeti birgə kreditorlar arasında bərabər paylar əsasında bölünür. Tərəflərin razılığı ilə icra 

predmeti bərabər olmayan paylar əsasında da bölüşdürülə bilər. Bu halda paylı öhdəlik yaranır. 

Bəzən də elə hallar yaranır ki, bu və ya digər səbəbə görə birgə kreditorlardan biri borclu barəsində tələbdən 

imtina edir. Məsələn, yuxarıdakı misalda birgə kreditorlar rolunda çıxış edən vərəsələrdən biri minik avtomobi-

linə olan payından imtina edir. Bu hal müəyyən hüquqi nəticələrə səbəb olur. Belə ki, birgə kreditorlardan biri-

nin borclu barəsində tələbdən imtina etməsi borclunun həmin kreditora çatan hissəni ödəməkdən azad olunma-

sına səbəb olur (MM-in 496-jı maddəsi). Bu, onlar arasında bağışlama münasibətinin yaranmasına səbəb olur. 

Tələb hüququ bu münasibətin predmetini təşkil edir.  

Birgə kreditorlardan biri ölə bilər. Bu, münasibətlərin ləğv olunmasına səbəb olmur. Belə hallarda ölən kre-

ditorun yerini onun vərəsəsi tutur. Vərəsə həmin münasibətlərdə ölən kreditoru əvəz edir. Başqa sözlə desək, 

ölən  kreditorun  tələb  hüququ  onun  vərəsələrinə  keçir.  Əgər  onun  bir  vərəsəsi  varsa,  tələb  hüququnun  hamısı 

ona keçir. Əgər onun bir neçə vərəsəsi olarsa, onda vərəsələrdən hər birinə borca olan hüququn yalnız onun və-

rəsəlik payına uyğun hissəsi keçir.