6. Alqı-satqı müqaviləsinin anlayışı
Müqavilə öhdəlikləri müqavilədənkənar (qeyri-müqavilə) öhdəliklərə nisbətən öhdəliyin daha geniş yayılmış
növüdür. Müqavilə öhdəlikləri altı tipə bölünür ki, bunlardan biri əmlakın mülkiyyətə verilməsi üzrə öhdəlik
tipidir. Müqavilə öhdəliyinin bu tipi dörd növə (alqı-satqı, dəyişmə, bağışlama və renta) ayrılır ki, alqı-satqı bu
növlər içərisində müəyyən xüsusiyyətləri ilə seçilir. Müəyyən satınalma qiyməti əsasında əmlakın özgənin-
kiləşdirilməsi üzrə əmələ gələn bütün öhdəliklər alqı-satqı anlayışı ilə əhatə olunur. Əmtəə formasında olan
maddi nemətlərin yerini dəyişməsi və bir şəxsdən digərinə keçməsi bu öhdəliklərin əsasını və bilavasitə məz-
mununu təşkil edir. Hər bir öhdəliyin əsasını təşkil edən əmtəə formalı maddi nemətlərin yerdəyişməsi alqı-sat-
qı müqaviləsində nisbətən daha «təmiz» şəkildə özünü göstərir.
Alqı-satqı müqaviləsi satıcı və alıcı arasında bağlanan elə bir mülki-hüquqi əqddir ki, bunun əsasında onların
arasında öhdəlik hüquq münasibəti yaranır. Bununla bərabər, alıcı satıcıdan satın aldığı əmlak üzərində mül-
kiyyət, yəni mütləq əşya hüququ qazanır. Belə təsəvvür yaranır ki, alqı-satqı müqaviləsi əsasında yaranan öh-
dəlik maddi (əmlak) nemətlərin bir şəxsdən digərinə keçməsi prosesini, müəyyən əmlakın özgəninkiləşdirilməsi
və əldə edilməsi prosesini, sözün həqiqi mənasında, malların mübadilə prosesini, yəni mülki hüquq münasi-
Dostları ilə paylaş: |