Microsoft Word mumtoz faylasuflar hikmati ziyouz com doc


U 5 yoshidan boshlab she’rlar mashq qildi. Kollejda o‘qib yurgan chog‘larida yaxshi



Yüklə 0,67 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə144/184
tarix03.10.2023
ölçüsü0,67 Mb.
#151940
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   184
Saida Jo\'rayeva. Haqiqat manzaralari. 96 mumtoz faylasuf

U 5 yoshidan boshlab she’rlar mashq qildi. Kollejda o‘qib yurgan chog‘larida yaxshi 
o‘zlashtirgani uchun mukofotlar bilan taqdirlandi. Yosh Volter qaysi davraga kirmasin, 
hammaning diqqatini o‘ziga tortar, zukkoligi, topqirligi, sho‘xligi bilan boshqalardan 
ajralib turardi. 
Jo‘shqin tabiatli Volter o‘zining hukmron doiralarga ham tegib ketadigan 
zaharxandalik yo‘g‘rilgan tiyiqsiz ijodi tufayli ko‘pincha kiborlarning janjaliga aralashib 
qolardi. 1717 yilda shunday janjallar tufayli Volter Bastiliya qal’asida 11 oy tutqunlikda 
saqlandi. U qamoqxonada ham ijod qilishdan to‘xtamay, o‘zining mashhur «Edip» 
tragediyasi va «Genriada» dostonini yozib tugatdi. 
Volter badiiy ijodning hamma sohalarida ajoyib asarlar yozgan. Uning falsafiy 
izlanishlari rang-barang va keng qamrovli, o‘ziga xos, yangi, kutilmagan nazariy 
yondashuvlarga boy edi. Ko‘plab davlatlarning tojdorlari Volterga xushomad qilganlar. 
Frantsiya qiroli Lyudovik XV u bilan ehtiyotkorona munosabatda bo‘lgan. Rim papasi 
Bendikt XIV buyuk faylasufga maqtovli maktublar bitgan. Rossiya malikasi Yekaterina II 
Volter bilan uzoq muddat xat yozishib turgan. Ayniqsa, Prussiya qiroli Fridrix II Volterni 
juda e’zozlagan. 
1758 yilda Volter Shveytsariya chegarasi yaqinida joylashgan Ferne qal’asini sotib 
oladi. U hayotining so‘nggi 20 yilini shu yerda o‘tkazadi. 
Volterning quyidagi asarlari ma’lum: 
«Falsafiy maktublar», «Orleanlik bokira qiz», 
«Nyuton falsafasi asoslari», «Memnon yoki insoniy Donolik», «Suqrot», «Kandid yoki 
nekbinlik», «Skiflar» (tragediya), «Tabiat mo‘‘jizalari haqida», «Ruh haqida», «Tarix 
falsafasi» (birinchi bo‘lib «tarix falsafasi» degan atamani Volter qo‘llagan) 
va hokazo. 
1778 yilda Volter do‘stining qistovi bilan Parijga keladi. Parij aholisi Volterni juda katta 

Yüklə 0,67 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   140   141   142   143   144   145   146   147   ...   184




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©azkurs.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin