Microsoft Word Qasimov-ias docx

9.5.  Google sisteminin axtarış imkanları  
Google PDF, RTF, PostScript, Microsoft, Word, 
Microsoft Excel, Microsoft PowerPoint və digər formatlı 
sənədlərdə axtarış aparmağa imkan verir. Axtarış alqorit-
minin effektivliyini yüksəltmək və  nəticənin keyfiyyətini 
daha da yaxşılaşdırmaq məqsədilə  həyata keçirilmiş 
layihələr Google sistemində  aşağıdakı imkanların reallaş-
dırılmasına gətirib çıxarmışdır: 
- Cavabların və ilkin zəruri məlumatların təqdim edil-
məsi. Axtarışın nəticəsinin, hava haqqında sorğular 
üzrə cavabların, son hadisə və yarışların nəticələri, ay-
rı-ayrı faktlar barədə məlumatların dərhal istifadəçiyə 
təqdim edilməsi təmin olunur. 
- Sorğuların mənasının başa düşülməsi və avtomatik 
daxil edilməsi.  İstifadəçi tərəfindən daxil edilmə pro-
sesində axtarış sorğusunun qabaqcadan xəbər veril-

---

273 
məsi, daxil edilmiş simvollar ardıcıllığına görə sorğu-
nun başa düşülməsi və istifadəçiyə variantların təklif 
edilməsi, bir neçə  mənası olan terminlərin tanınması, 
istifadəçi sorğularının mənasının başa düşülməsi 
reallaşdırılır. 
- Sinonimlər. Oxşar mənalı sözlərin tanınması. 
- Təqdim edilən məlumatların aktuallığı.  İstifadəçilərə 
ən son xəbərlər, məlumatlar və informasiya təqdim 
olunur, müəyyən tarixlər göstərməklə  xəbər və  məlu-
matların axtarılması həyata keçirilir.  
- Canlı axtarış  və  səhifələrin təsviri. Sorğunun daxil 
edilməsi zamanı axtarışın nəticəsi, tapılmış informa-
siya (məsələn, hər bir web-səhifənin başlığı  və  qısa 
təsviri) qabaqcadan istifadəçinin ekranına çıxarılır. 
- Şəkillər. Lazım olan səhifələrə keçidi dərhal təmin 
edən tapılmış  şəkillərin kiçildilmiş ölçülü təsvirləri 
ekrana çıxarılır. 
- Video. Axtarışın nəticəsində lazımi videonu dərhal 
seçməyə imkan verən videoçarxların kiçildilmiş ölçü-
lü təsvirləri təqdim olunur. 
- İndeksləşdirmə. Gələcəkdə axtarışın həyata keçirilmə-
si üçün internetdə olan təqdimat formasından asılı ol-
mayaraq bütün növ sənədlərin toplanması və saxlanıl-
ması həyata keçirilir. 
- Biliklər  şəbəkəsi. Mövcud məlumat bazalarından real 
şəxslər, yerlər və  əşyalar arasındakı  əlaqələri nəzərə 
almaqla nəticələr çıxarılır və informasiya təqdim 
edilir. 
- Mobil qurğular üçün xidmətlər. Mobil qurğular 
(smartfonlar, planşetlər, netbuklar və s.) vasitəsilə in-

---

274 
ternetin xidmətlərindən istifadə edilməsi üçün xüsusi 
funksiyalar işlənib hazırlanmışdır. 
- Dəqiqləşdirmə. Axtarış sorğularını  dəqiqləşdirməyə 
imkan verən genişləndirilmiş axtarışdan, oxşar sorğu-
lardan və digər alətlərdən istifadə edilir. 
- Təhlükəsiz axtarış. Yalnız böyüklər üçün nəzərdə 
tutulmuş web-səhifələr, təsvirlər və videolar uşaqlar 
tərəfindən həyata keçirilən axtarışların nəticələrindən 
çıxarılır. 
- Axtarış üsulları. Şəkillər üzrə və ya səsli axtarış kimi 
yeni axtarış üsulları reallaşdırılmışdır. 
- Saytların və  səhifələrin keyfiyyəti.  Mənbənin etibar-
lığını, mötəbərliyini və nüfuzluğunu müəyyən etmək 
üçün meyarlar toplusu istifadə edilir (məsələn, 
PageRank texnologiyası). 
- Orfoqrafiya. Mümkün orfoqrafik səhvlərin düzəldil-
məsi və alternativ variantların təklif edilməsi funksi-
yaları reallaşdırılmışdır. 
- Tərcümə  və beynəlmiləlləşdirmə. Ölkələri və istifadə-
çilərin dilini nəzərə almaqla axtarış həyata keçirilir. 
- Universal axtarış. Axtarışın nəticəsinin ümumi vahid 
səhifəsində müxtəlif materiallar (şəkillər, xəbərlər, 
xəritə və video), eləcə də fərdi nəticələr təqdim edilir. 
- İsitfadəçinin konteksti. Coğrafi yeri, axtarış tarixini və 
digər meyarları nəzərə almaqla daha dəqiq nəticələrin 
əldə olunmasını təmin edir.