Microsoft Word shamoli muhammadiy ziyouz com doc

www.ziyouz.com kutubxonasi 

48

228. Ummu Salama roziyallohu anho dedilar: Men Rasululloh sollallohu alayhi 

vasallamning Sha’bon va Ramazondan boshqa, ikki oy ro‘zasini paydar-pay 

tutganliklarini ko‘rmadim. 

 

I z o h. Bu hadisdan ma’lum bo‘ladiki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu ikki oy 

ro‘zasini mukammal ham tutgan ekanlar. Bu voqea Ummul-muminiyn Ummu Salama 

roziyallohu anhoga ma’lum bo‘libdi. Yoki Sha’bon ro‘zasi yarmidan ziyoda tutilgan bo‘lsa, 

mubolag‘a yo‘li mukammal deganlar. 

 

229. Oisha roziyallohu anho dedilar: Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning xech 

bir oy ro‘zasini Sha’bon kabi ko‘p tutganlarini ko‘rmadim. Sha’bonda shunday ro‘za tutar 

edilarki, ozgina kun tutolmay qolar edilar. Balki ba’zi vaqtlarda butun Sha’bonni ro‘za 

bilan o‘tkizar edilar.  

 

230. Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhu dedilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam 

har oyning avvalidan uch kunida ro‘za tutar edilar. Juma kuni ro‘za bo‘lar edilar. Magar 

ba’zi jumalarda og‘iz ochiq bo‘lar edilar.  

 

231. Oisha roziyallohu anho dedilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aksari 

dushanba va payshanba kunlarining ro‘zasiga extimom qilar edilar. 

 

232. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi 

vasallam marhamat qildilarki, bandalarning qilgan amallari har dushanba kuni va har 

payshanba kuni Alloh Taolo dargohiga ko‘ndalang qilinadi. Men amallarimning ro‘zalik 

holimda arz etilishini do‘st tutaman, toki maqbuliyatga ziyoda yaqin bo‘lsin. 

 

I z o h. Imom Muslim rahimahullohning bir rivoyatlarida amallarning har kun erta va 

kech ikki bor arz etilishi sobit bo‘lgan. Yuqoridagi hadisdan har hafta ikki kun arz etilishi 

ma’lum bo‘ladi. Bular haqida tadbiq shuki, amallar mufassal bir kayfiyatda har kun 

kecha va kunduz Allohga arz etiladi, va har hafta ikki bor dushanba va payshanba 

kunlarida biroz tafsil bilan ham arz etiladi. Bundan boshqa har Sha’bon oyida va Qadr 

kechasida ham yig‘ilgan holatda arz etiladi, toki Bani Odam toifasining sharaf va fazilati 

farishtalarga ma’lum bo‘lsin.  

 

233. Oisha roziyallohu anho dedilar: Janobi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ba’zi 

oyda shanba, yakshanba va dushanba kunlarida ro‘za tutar edilar. Ba’zi oyda seshanba, 

chorshanba kunlarida ro‘za tutar edilar.  

 

234. Maoz roziyallohu anhu dedilar: Men Oisha roziyallohu anhodan so‘radim: 

“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam har oyda uch kun ro‘za tutar edilarmi?” Dedilar: 

“Ha”. Men dedim: “Qaysi kunlari tutar edilar?” Dedilar: “Qaysi kunlar bo‘lishida parvo 

qilmas edilar”. (Ya’ni, to‘g‘ri kelgan kunlarda tutaverar edilar). 

 

235. Oisha roziyallohu anho dedilar: Oshura kuni, (ya’ni, muharramning o‘ninchi kuni), 

Quraysh jamoasi ro‘za tutar edi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ham hijratdan 

ilgari o‘sha kuni nafl ro‘za tutar edilar. Madinai munavvarara hijrat qilib kelganlaridan 

keyin ham tuta boshladilar. Ummatga ham tutishlarini vojib ekanligini e’lon etdilar. 

Keyin Ramazon muborak ro‘zasi farz qilingach, Oshura ro‘zasining vojibligi mansux 

---

Shamoili Muhammadiy. Muhammad at-Termiziy