Tarixi Muhammadiy. Alixonto’ra Sog’uniy
www.ziyouz.com kutubxonasi
79
Har namozning vaqti kirganda masjidga jamoat yig‘ilishi uchun yiroq-yaqinda turgan
mo‘minlarga bildirish kerak edi. Bu to‘g‘rida qandoq chora ko‘ramiz, deb Payg‘ambarimiz
sahobalariga maslahat soldilar. Alardan birovi: «YO Rasulalloh, har namoz vaqti
kirganda egiz joyga bayroq chiqarib osaylik», dedi. Uxlagan odamga, ko‘rmagan kishiga
foydasi yo‘qligidan, buni ma’qul ko‘rmadilar. Yana birlari tepalik ustiga o‘t
yoqish
maslahatini ko‘rsatdi. Bu ish otashparastlar ishi, deb bunga ham rozi bo‘lmadilar. Tag‘in
birovlari turib, har namoz vaqtida bug‘ (karnay) chalaylik dedi. Yahudlarning ibodat
vaqtidagi odatlari bo‘lganlikdin Rasululloh buni yoqtirmadilar. Chunki yahud, nasorolarga
qaysi ishda bo‘lsin taqlid qilmoqni suymas edilar. Yana ba’zilari qo‘ng‘iroq chalishga
maslahat berdi. Bu ish ibodat kunlarida nasorolar fe’li edi. Payg‘ambarimiz
buni ham
xohlamadilar. Oxiri bir saxoba:
— Yo Rasulalloh, har namoz vaqti kirganda bir odam turib vaqti namoz, vaqti namoz
desa, bo‘lurmi?— dedi.
Payg‘ambarimiz buni bo‘lur, deb qabul qildilar. Har namoz vaqti kirganda shu so‘z bilan
bir kishi qichqirur edi. Bu qichqiruvchilardin biri madinalik sahobalardin Abdulloh ibn
Zayd degan kishi edi. Bir kecha ul kishiga uyqu-uyg‘oq oralig‘ida bir kimsa ko‘rinib:
«Mo‘minlarni namozga chaqirur bo‘lsang, mana shu so‘zlarni aytib qichqirgil», dedi:
«Allohu akbar, Allohu akbar.
Ashhadu anla ilaha illalloh, ashhadu anla ilaha illalloh.
Ashhadu anna Muhammadar Rasululloh, Ashhadu anna Muhammadar Rasululloh, hayya
alas sola, hayya alas sola, hayya
alal falah, hayya alal falah, Allohu akbar, Allohu akbar,
La ilaha illalloh» bilan tamom qilursan, deb g‘oyib bo‘lishi hamon uyg‘ondi. Shu onda
Rasululloh huzurlariga kelib, bu ko‘rgan tushlarini bayon qildi. Anda Payg‘ambarimiz:
— Albatta, bu ko‘rganing haq tushdur. Men ham Me’rojga chiqqanimda
bir farishtaning
arsh shundoq azon o‘qiganini ko‘rgan edim, — dedilar. — Bu kalimalarni Bilolga o‘rgatgil,
ul sendin ko‘ra unlikroqdur (tovushi balandroq) — dedilar.
Shundan so‘ngra hazrati Bilol shu kalimalar bilan azon aytgani turdi. Butun Islom
olamiga shu tartibda azon aytishlik sunnat bo‘lib qoldi. Buni ustiga Hazrati Umar
shoshilgan holda kelib:
— Yo Rasululloh, Alloh haqqi, men ham shu Bilol aytgan azonni tushimda ko‘rdim, —
dedi.
Har namoz vaqti kirganda azon aytmoqlik, o‘qilur chog‘ida
takbir tushirmaklik shu
kundin boshlab, sunnat bo‘ldi. Xazarda, safarda hazrati Bilol va Ummu Maktum
Payg‘ambarimizning muazzinlari edilar. Ikkinchilarining ko‘zlari ojiz bo‘lsa ham, ko‘zi
ochiqlardin vaqtni yaxshiroq bilar edi. Shuning uchun Rasululloh «Bilolning azoni sizlarni
saharlik yeyishdan qoldirmasin, Ummu Maktum azon aytganchalik, yeb ichinglar»,
dedilar. Chunki hazrati Bilol tahajjud namoziga uyg‘otmoq uchun tun yarmi o‘tgandan
so‘ngra azon aytur edi. Ikki haramda shu kungacha bu odat joriydur. Erta namoziga
tong otishdin ilgari va uning keyinida azon o‘qilur. Har farz
namozining vaqti kirgan
so‘ngida azon aytishlik, namoz o‘tash oldida takbir tushirishlik, namozga kirishganda
«Allohu akbar» demaklik, besh vaqt namozni jamoat bilan o‘tamaklik, har rakatda ruku,
sajda qilmoqlik,
haftada juma namozi, har yilda ikki iyd namozi o‘qimaklik, mana bular
bo‘lsa, bizning Payg‘ambarimiz Muhammad mustafo sollallohu alayhi vasallamning
ummatlariga xos ibodatlardur. O‘tgan payg‘ambarlar ummatlarining diniy ibodat
tartiblari bundoq emas edi.
Dostları ilə paylaş: