«Mikroiqtisadiyyat» fənnindən kollokvium sualları və cavabları
uzunmüddətli dövrün istehsal funksiyası amillərin mövjud miqdarı daxilində maksimum buraxılış həjmini təmin
Yüklə 1,3 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
uzunmüddətli dövrün istehsal funksiyası amillərin mövjud miqdarı daxilində maksimum buraxılış həjmini təmin
edən amillərin optimal kombinasiyasının və istehsal həjminin müəyyən edilməsindən ibarətdir. 28
Uzunmüddətli dövrdə bütün istehsal amilləri dəyişən olduğuna görə amillərin müxtəlif kombinasiyaları zamanı eyni buraxılış həjmini həyata keçirmək imkanı meydana çıxır. Amillərin işə salınan kombinasiyaları ilə buraxılış həjmi arasındakı asılılıq qrafik şəkildə də təsvir edilə bilər. Bunun üçün istehsal amillərinin göstərijilərini koordinat oxları üzrə çəkib göstərək, qrafik sahədə isə onların bütün mümkün kombinasiyalarını nöqtələrlə qeyd edək (şəkil.1). Eyni buraxılış səviyyəsini verən amillər kombinasiyasını əks etdirən nöqtələri birləşdirib sabit məhsulun əyriləri, yaxud izokvantlar adlanan əyriləri alarıq.
göstərən əyridir. İstehsalın ikiamilli modelində (kapital – K və əmək - L) hər bir izokvant K və L amillərinin hər bir ayrıja kombinasiyası üçün (Q) - buraxılış həjmini göstərir (şəkil 2). Bu zaman koordinat sistemində daha yüksəkdə yerləşmiş uzokvant böyük buraxılış həjmini əks etdirir. Mümkün izokvantların Dəstini təjəssüm etdirən izokvant xəritəsi istehsalın həyata keçirilməsinin bütün mümkün variantları haqqında təsəvvür verir. Nəzərə almaq lazımdır ki, özünün fərqsizlik əyrilərilə oxşarlığı şəraitində izokvantlar yalnızbelə bir prinsipial fərqə malikdirlər ki, onlar qiymətləndiriji səviyyələri deyil, məhz buraxılışın real həjmlərini əks etdirirlər. İzokvant istehsal funksiyasının qrafik forması olmaqla istehsal funksiyasına məxsus bütün səjiyyələrə də malikdir. Birinjisi, izokvant amillərin hər bir ayrıja kombinasiyası üçün maksimum buraxılış həjmini göstərir. İkinjisi, o, mənfi mailliyə malikdir ki, bu da amillərin müxtəlif istiqamətli dəyişikliklərinə dəlalət edir: bir amilin miqdarının artması dəyişməz buraxılış həjmi üçün digər amilin miqdarının azalmasını nəzərdə tutur. Üçünjüsü, izokvant içəri əyilmiş əyri olmaqla azalmaqda olan verim qanununun fəaliyyətini əks etdirir: bir amilin tətbiqinin artması və digərinin nisbi azalması ilə birinjinin son hədd məhsuldarlığı aşağı düşür, ikinjininki isə – yüksəlir. Dördünjü, izokvantlar yalnız iqtisadi sahəni əks etdirir.
Yüklə 1,3 Mb. Dostları ilə paylaş:
|