Mikroiqtisodiyot

Xarajatlar va daromadlar ko‘rinishida hisoblangan YaIM

ko‘rsatkichlarining o‘zaro tengligi asosiy makroiqtisodiy ayniyat

hisoblanadi.

Y= C+ I + G + Xn

Ikkinchi bir makroiqtisodiy ayniyat investitsiyalar va jamg‘armalar

o‘rtasidagi tenglik hisoblanadi.

Investitsiyalar miqdori mamlakatdagi jamg‘armalar miqdoriga

bog‘liq bo‘ladi. Bu ikki ko‘rsatkich o‘rtasidagi tenglikka erishish

makroiqtisodiy barqarorlikka erishishning muhim shartidir.

Agarda, milliy iqtisodiyot tashqi dunyo bilan hech qanday aloqaga ega emas (Xn = 0) va davlatning iqtisodiyotga

Agarda, milliy iqtisodiyot tashqi dunyo bilan hech qanday aloqaga ega emas (Xn = 0) va davlatning iqtisodiyotga

aralashuvi nolga teng (G=0), deb faraz qilinsa, unda YaIM orqali

ifodalangan ishlab chiqarish hajmi ShTD ga teng bo‘ladi. Ya’ni:

YaIM = ShTD = C + S, ayni paytda: YaIM = C + I

Bu yerda makroiqtisodiy ayniyat quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:

C + I = C + S yoki I = S

Ushbu ayniyatdan ko‘rinib turibdiki, uy xo‘jaliklarining

jamg‘arishga bo‘lgan istaklari tadbirkorlikning qancha miqdorda

investitsiyalash xohishlariga mos tushsa, unda daromadlar hajmi (C+S)

va yalpi xarajatlar (C+I) hajmiga tengligiga yoki ishlab chiqarishning

muvozanat darajasiga erishish mumkin.

Aytaylik, mamlakat iqtisodiyoti ochiq, ya’ni eksport-import aloqalari

Aytaylik, mamlakat iqtisodiyoti ochiq, ya’ni eksport-import aloqalari

yo‘lga qo‘yilgan, soliq solish va transfert to‘lovlari ko‘rinishida davlat

aralashuvi mavjud bo‘lsin. Bunday holatda jamg‘arish tushunchasi

murakkablashib, quyidagi ko‘rinishga ega bo‘ladi:21

S = Sp + Sg + Sx

Bu yerda: Sp - xususiy jamg‘armalar;

Sg - davlat jamg‘armalari;

Sx - boshqa mamlakatlar jamg‘armalari.

Bunda xususiy jamg‘armalar daromadlar (Y), transfert to‘lovlari