Mikroiqtisodiyot

Iqtisodiy bazis tushunchalari

Iqtisodiy ehtiyoj tushunchasi. Iqtisodiy ne‘matlar va ularning xususiyatlari.

Ornini bosuvchi ne‘matlar. To’diruvchi ne‘matlar. Iqtisodiy resurslar va ularning
turlari. Tadbirkorlik qobiliyati tushunchasi. Alternativ harajatlar va ularni aniqlash.

Qaytarilmaydigan harajatlarning vujudga kelishi. Ishlab chiqarish imkoniyatlari va

uning ahamiyati. Ishlab chiqarish imkoniyatlari chizig‗i. Ne‘matlarni bir-biri bilan
almashtirish (transformatsiya) koeffitsiyenti. Pozitiv va normativ tahlil. Tovarlar
oqimi modeli. Buyruqbozlikka asoslangan iqtisodiyot. Bozor iqtisodiyoti.


Talab va taklif tahlili asoslari

Talab tushunchasi. Talab chizig’i. Talab funksiyasi. Bir omilli va ko’p omilli

talab funksiyalari. Talabga ta‘sir qiluvchi omillar. Talab miqdorining o‗zgarishi.
Talabning o’zgarishi. Taklif va taklif miqdori. Taklif chizig’i. Taklif funksiyasi. Bir omilli va ko’p omilli taklif funksiyalari. Taklifga ta‘sir qiluvchi omillar. Taklif
miqdorining o’zgarishi. Taklifning o’zgarishi. Talab va taklif qonunlari.
Bozor muvozanati, maksimal va minimal narxlar
Muvozanatlik tushunchasi. Bozor muvozanati. Muvozanat narx. Muvozanat
mahsulot miqdori. Muvozanat nuqta. Bozorning muvozanat holatini tiklash
xususiyati.

Bozor muvozanatining o’zgarishi va unga ta‘sir qiluvchi omillar.

Maksimal narx. Davlat tomonidan maksimal narxning o‗rnatilishi. Bozorda tovar
tanqisligi. Tanqislik sohasi. Norasmiy bozor va uning vujudga kelishi. Tovarning
norasmiy bozordagi narxi. Minimal narx. Bozorda tovar ortiqchaligi va norasmiy
bozor. Iste‘molchi yutug’i va ishlab chiqaruvchi yutug’i. Tovar tanqisligi sohasi.
Ortiqcha mahsulotni ifodalovchi soha.
Talab va taklif elastikligi

Elastiklik tushunchasi. Elastiklik koeffitsiyenti. Talabni narxga ko‗ra elastikligi.

Talab funksiyasi uchun elastiklik koeffitsiyentini hisoblash. Yeysimon elastiklik.
Elastik va elastik bo‗lmagan talab. Absolyut elastik va Absolyut elastik bo’lmagan
talab. Talab elastikligiga ta‘sir qiluvchi omillar. Talabning iste‘molchi daromadiga
ko’ra elastikligi. Kesishgan talab elastikligi koeffitsiyentini hisoblash. Normal
tovarlar.
Past kategoriyali, oliy kategoriyali va birlamchi ehtiyoj tovarlar. Engel
chiziqlari. Kesishgan talab elastikligi. Elastiklik nazariyasining amalda qo’llanilishi.
Sotuvchi daromadini talab elastichligiga ko‗ra tahlil qilish. Soliq yukining
taqsimlanishini tahlil qilish. Bozor sharoiti o’zgarishi oqibatlarini prognoz qilish va
baholash.